Februari 2008
Uit het archief van NieuwsuitDorst. Afbeeldingen en foto’s zijn weggelaten, deze zijn op te vragen via  info@nieuwsuitdorst.nl.

+++

Voorwoord

Even dit:
Beste Nieuws uit Dorst-lezer(es),

Allereerst de beste wensen voor het nieuwe jaar! Ik hoop dat 2008 een jaar wordt waarin meer mensen het initiatief nemen om stukken in te leveren voor deze site. Het zou toch jammer zijn als Nieuws uit Dorst door een gebrek aan activiteit zou ophouden te bestaan. Daarom nogmaals de oproep: bedenkt iets leuks/interessants/actueels/boos of wat dan ook om over te schrijven en lever het bij ons in! Op dit moment is een heel select groepje de enige reden dat deze site nog draaiende blijft, zonder hen zou er nauwelijks iets te lezen zijn.

Verder wil ik graag melden dat de Dorpsraad haar eigen site heeft: www.dorpsraaddorst.nl. Ook hier kunt u interessante informatie over Dorst vinden.

Foto’s van de carnavalsoptocht kunt u bekijken op de site van de Klip.

Met vriendelijke groeten,

uw webmaster, Frenk Loonen

+++

Nieuws van de Parochie Heilige Marcoen

Actie kerkbalans
“Een kerk is van blijvende waarde.” Onder dit motto startte in januari de Aktie Kerkbalans, bedoeld om onze parochie financieel te ondersteunen. Het is heel fijn te mogen merken dat veel parochianen dat ook doen. Dank aan allen die hun bijdrage hebben overgemaakt of toegezegd en was u nog niet zo ver, het kan altijd nog. Goed is het te weten dat de opbrengst voor het jaar 2008 nu al 7,86% is gestegen in vergelijking met vorig jaar.

Nachtegalen komen zingen
Elk jaar kiezen de Oosterhoutse Nachtegalen in onze gemeente een kerk uit om daar de viering met hun zang op te luisteren. Wij boffen in Dorst, want dit jaar zijn wij aan de beurt. Op zondag 9 maart om 11.00 uur zingen de Nachtegalen tijdens de eucharistieviering in de Marcoenkerk. Na afloop is er een deurcollecte om de kas van het koor wat extra te spekken. Van harte aanbevolen.

Bedankt
Vanwege Kerstmis en Oud en Nieuw stuurden velen mij hun beste wensen. Hartelijk dank daarvoor. Natuurlijk wens ik ook u van harte alle goeds en zegen voor 2008.

Eerste communie verandert (nog) niet
In de parochies van Dorst en Oosteind verandert nog niets aan de manier van voorbereiding en viering van de eerste communie. In de stadsparochies en Den Hout is dat wel het geval. Omdat getwijfeld wordt aan het nut van een zeer intense voorbereiding van kinderen op dit feest, werd bedacht alles eens anders aan te pakken. Geen wekenlange, maar één dag voorbereiding, genaamd de “Wij-gaan-onze-communie-doen-dag”. Deze dag is op zaterdag 29 maart van 10.00 tot 15.00 uur in het Frenckencollege aan de Slotlaan in Oosterhout. Eerste communicanten uit Dorst en Oosteind zijn met één van hun ouders nadrukkelijk uitgenodigd hieraan mee te doen! Wel tevoren even aanmelden bij pastor Marion Corvers, Antoniusparochie: 0162-470954.

De viering van de eerste communie vindt plaats in de eigen parochiekerk. Kinderen konden daarvoor inmiddels al worden opgegeven. Omdat sprake is van een ingrijpende wijziging in de communievoorbereiding en ook gezien het grote aantal eerste communicanten, werden Dorst en Oosteind verzocht nog even te wachten. Opgedane ervaringen worden afgewacht. Mogelijk dat onze parochies later meedoen aan deze nieuwe wijze van communievoorbereiding.

Regionale projectgroep gestart
Op 28 januari was de eerste bijeenkomst van de nieuwe regionale projectgroep, die tot taak krijgt de fusie van de parochies in onze regio voor te bereiden. Het bisdombeleid is erop gericht te gaan werken met grotere organisatorische eenheden waarbinnen bestaande geloofsgemeenschappen behouden zullen worden. Het merendeel van de nieuwe projectgroepleden zijn van huis uit bestuurders. Ze worden benoemd door de bisschop.

Vastenactie 2008
De veertigdagentijd is begonnen, vanouds een tijd van inkeer en soberheid en waarom? Om ons weer eens goed af te vragen wie we zijn, wat we zijn; om ons af te vragen hoe we omgaan met de ander en met onszelf. De ander met een kleine letter en ook de Ander met een hoofdletter. Dat nadenken doen we o.a. in de liturgie in onze kerk. Daar vieren we ons geloof en van daaruit geïnspireerd proberen we te leven naar wat we horen. Wat we steeds opnieuw horen is dat we bereid moeten zijn tot delen. Het is de diaconale taak van een parochie. Het aloude gezegde geldt nog altijd: “ora et labora”, “werkt en bidt”. Vroeger heette de veertigdagentijd de vastentijd. Vasten hoort er nog steeds bij. Vasten kan ons helpen bij dat nadenken over onszelf en de ander. Het kan ons ook bewuster maken van de situatie waarin wij en de ander leven. Vasten: een beetje minder om te komen tot een beetje meer. Vasten is jezelf wat ontzeggen waar de ander beter van wordt. Dat kan op heel veel manieren. Een al jaren bekende manier in onze parochie is de Vastenactie. Geld ophalen voor wie tekort komt. Het lukt hier in Dorst nog steeds, dankzij de vrijwillige inzet van parochianen, die het ook dit jaar weer zullen wagen om alle deuren langs te gaan voor het goede doel. De opbrengst komt dit jaar ten goede aan Kenia, land momenteel geteisterd door grote onlusten veroorzaakt door rivaliserende groepen. In het Noordwesten van het land leven onderdrukte nomadengroepen die terecht kwamen in werkloosheid, armoede en criminaliteit. Het lukte hen niet meer als nomaden rond te trekken, omdat een veranderend klimaat steeds meer hongersnoden veroorzaakt. Deze mensen hebben voeding, onderdak, onderwijs en aandacht nodig. Onze Vastenaktie wil hieraan wat doen. Bij voorbaat dank aan alle collectanten en aan allen die bereid zijn een bijdrage te geven.

Nieuwe pastor voor de regio
Eindelijk wordt de vacature binnen het pastoresteam ingevuld. Per 1 maart a.s. wordt Mevrouw Hennie van Hattum tot pastoraal werkende benoemd. Ze krijgt vooral pastorale taken binnen het “Thomasprofiel”, waar allerlei zaken betreffende geloof en cultuur verder ontwikkeld moeten worden. Door haar komst stapt pastor Riek Engelen over naar het “Huiskamerprofiel”, waartoe ook onze parochie behoort. Ze zal t.z.t. ook voorgaan in vieringen in onze kerk. Mw. Van Hattum heeft geen ervaring in het parochiewerk, maar veel ervaring als medewerkster van de “Pastorale dienstverlening” van ons bisdom. De pastores zijn blij met haar komst.

150 jaar Lourdes
Afgelopen 11 februari was het al uitzonderlijk druk in Lourdes. Die dag was het 150 jaar geleden dat Maria verscheen in een grot langs de Gave aan Bernadette Soubirous. Vorige keer werd aangekondigd dat we vanuit onze regio een busreis naar Lourdes gaan maken. U kunt nog mee. Achter in de kerk liggen folders en aanmeldformulieren. Voor nadere informatie kunt u pastor Ton van Balveren bellen, 0161-411215. Hij zal de bedevaart begeleiden. Onderstaand artikel van pastor Van Balveren werd eerder gepubliceerd in een uitgave over bedevaarten van de “Werkgroep Heemkunde Ulendonc”.

Lourdes, een heiligdom
“Te Lourdes op de bergen
verscheen in een grot
vol glans en vol luister
de moeder van God.
Ave, ave, ave Maria.
Ave, ave, ave Maria.”

Dit is het eerste couplet van het ‘Lourdeslied’. In tien coupletten en in alle talen van de wereld wordt het gezongen. Het lied vertelt over wat er in Lourdes gebeurde in 1858. Lourdes, een kleine stad in Zuid-Frankrijk aan de voet van de Pyre­neeën. Vier jaar later verklaarde de bisschop van Tarbes wat er gebeurd was. De verklaring luidde als volgt: “Wij oordelen dat de onbevlekte maagd, moeder van God, werkelijk is verschenen aan Bernadette Soubirous, dat deze verschijning alle trekken draagt van echtheid en dat de gelovigen haar voor echt mogen houden”. Bernadette Soubirous was een meisje van 14 jaar, zwak van gezondheid en opgroeiend in een arm gezin. Op zekere dag, op 11 februari 1858, gaat ze met een zusje en een vriendinnetje hout sprokkelen langs de oevers van de rivier de Gave. De Gave stroomt langs een rotswand, genaamd de rots van Massabielle. In een nis van die rotswand ziet Bernadette plotseling “iets wits”, het blijkt een dame met een rozenkrans in de hand. Het is de eerste verschijning in een reeks van 18. Steeds meer mensen horen ervan en volgen Bernadette op weg naar de grot in de rots van Massabielle. In de grot zien ze alleen Bernadette die biddend in extase raakt, die de grond kust en bij een volgende verschijning een kuiltje graaft en zich wast met modderig water, dat daar opborrelt. Bij ieder volgend bezoek aan de grot zal Bernadette drinken van het water dat steeds helderder wordt. Bernadette krijgt bij de dertiende verschijning een opdracht van de dame. “Ga aan de priesters zeggen hier een kapel te bouwen. Ik wil dat men hier in processie naar toekomt”. De plaatselijke pastoor is niet blij met al het gedoe rond Bernadette en zegt dat ze maar eens moet vragen naar de naam van de dame. Na een aantal weken krijgt ze antwoord op die vraag. In het dialect van de streek zegt de dame: “Ik ben de onbevlekte ontvangenis”. Bernadette begrijpt er niets van en om het antwoord niet te vergeten, blijft ze het herhalen tot ze het bij de pastoor kan vertellen. Die kent de betekenis wel. Aan Bernadette wordt later die dag verteld dat ‘de witte dame’ de heilige maagd Maria moet zijn. Na de 18e en laatste verschijning in de grot, zei Bernadette tegen de omstanders: “Ik heb haar nog nooit zo mooi gezien”. In 1864 brengt ze voor het laatst een bezoek aan de grot. Huilend kust ze nog eenmaal de wand van de grot. Ze zei: “De grot was mijn hemel, nooit zal ik haar terugzien”. Bernadette vertrekt naar Nevers. Ze treedt daar in, in het klooster en sterft er op 35 jarige leeftijd. Het is d150 jaar geleden. Lourdes is inmiddels wereldwijd bekend. Elk jaar bezoeken zo’n vijf miljoen mensen het stadje. De meeste komen er als pelgrim en dat is ook de beste manier om Lourdes te bezoeken, omdat je dan Lourdes ondergaat en beleeft. Wie er ooit kwam, komt vaak nog eens terug. Zelf bezocht ik Lourdes inmiddels 20 keer. De eerste jaren ging ik met de NLZ-bedevaart mee als verpleegkundige om zieke en gehandicapte pelgrims te verzorgen. De laatste jaren ben ik als priester bij deze bedevaart betrokken ter begeleiding van de pelgrims. Elke keer weer is te zien hoe goed het mensen doet om daar een week te verblijven. “De grot was mijn hemel”, zei Bernadette. Veel mensen ervaren die plaats als een heilige plaats, een plaats waar de hemel de aarde raakt. Je ziekte of handicap worden opeens minder erg als je om je heenkijkt en ziet dat je niet de enige bent, als je luistert naar of praat met de ander. Je geloof kan er groeien, kan sterker worden, als je merkt dat Maria je doorverwijst naar Jezus, naar God. Gods aanwezigheid onder mensen wordt elke dag opnieuw in Lourdes gevierd. Het vieren van de eucharistie is het hoogtepunt. Extra indrukwekkend is dit wanneer de Internationale Hoogmis gevierd wordt in de on­dergrondse Pius X basiliek. De vanuit vele landen aanwezige pelgrims komen dat daar, zo’n 23.000 man sterk, met hun bisschoppen en priesters vieren. Lourdes is ook de plek waar het sacrament van boete en verzoening nog gepraktiseerd wordt. Eindelijk schoon schip maken, eindelijk die last kwijtraken in een vertrouwelijk gesprek met een priester, die je daarbij ook nog Gods vergeving aan mag zeggen. Ontroerend mooi is de ziekenzegen met het Allerhei­ligste en wie eenmaal de lichtprocessie meemaakte, zal dat niet snel meer vergeten. Elke avond trekken pelgrims met een kaarsje in de hand over het gebied van de heiligdommen. Biddend en zingend wordt een groet aan Maria gebracht. In vele talen klinkt het ‘weesgegroet’ en het ‘Lourdeslied’.

“Dat pelgrims hier komen
van wijd en van zijd,
‘k zal zalving hier geven
aan ieder die lijdt.
Ave. ave, ave Maria.
Ave. ave, ave Maria!”

“Sociale Catechismus” R.-K. Kerk nu in Nederlands beschikbaar
De sociale leer van de katholieke Kerk is samengevat in een handige bundel. Dit zogeheten “Compendium van de sociale leer van de Kerk” of de “sociale catechismus” is nu ook in het Nederlands beschikbaar. In dit boek van de Pauselijke Raad voor Rechtvaardigheid en Vrede zijn alle documenten en uitspraken van de katholieke Kerk op het gebied van de sociale leer handig en compleet bij elkaar gebracht. Het Compendium is niet alleen uitgegeven voor theologen en kerkelijke professionals, maar juist ook voor gewone gelovigen. In het boek kunnen zij op overzichtelijke wijze vinden hoe de Kerk denkt over kwesties rond arbeid, politiek, economie, gezin, milieu, de internationale gemeenschap, vrede en veiligheid en meer kwesties die in het dagelijkse leven van gelovigen een rol kunnen spelen. Vooral voor gelovigen die op een geëngageerde wijze in de Kerk staan en hun geloof ook in hun dagelijks leven een rol laten spelen, is het “Compendium van de sociale leer” een aanrader.

“Compendium van de sociale leer van de Kerk”, licap, Brussel 2008, 350 blz., 20 euro, ISBN 9789068587821.

Ton van Balveren, pastor

+++

Nieuws uit het stadskantoor

Nk veldloop voor gemeenteambtenaren 2010
Het college heeft kennis genomen van het feit dat de organisatie van de NK veldloop voor ambtenaren heeft besloten de veldloop in 2009 niet in Oosterhout te organiseren. In november 2007 heeft de gemeente Oosterhout zich kandidaat gesteld voor de organisatie van de veldloop. Omdat de gemeente Oosterhout bij de laatste drie is geëindigd, heeft het college ingestemd met een hernieuwde kandidering voor 2010.

Beveiligingsonderzoek- en beveiligingsplan reisdocumenten
Het college heeft kennis genomen van het extern uitgevoerde onderzoek naar de beveiliging van reisdocumenten. Op basis van de resultaten van het onderzoek is een beveiligingsplan opgesteld. Het college heeft het beveiligingsplan vastgesteld.

Voordracht bestuurslid Delta-onderwijs
B. en w. hebben besloten om, op basis van zijn bestuurlijke en onderwijskundige ervaring, de heer Van Vugt voor te dragen als lid van het bestuur van Delta-onderwijs.

Cameratoezicht uitgaansgebied
Het college heeft besloten de raad voor te stellen een bedrag van € 170.000 beschikbaar te stellen voor de aanschaf en plaatsing van camera’s in het uitgaansgebied. De plaatsing van camera’s in het uitgaansgebied maakt deel uit van het integrale veiligheidbeleid.

Voortgang projecten onderwijshuisvesting en Integraal Huisvestingsplan 2005-2008
Het college heeft kennis genomen van de voortgang van de projecten voor onderwijshuisvesting en de projecten uit het Integraal Huisvestingsplan 2005-2008. Voor aanpassingen aan of uitbreiding van diverse schoolgebouwen wordt door het college € 2.811.512,– beschikbaar gesteld.

Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing
De gemeente Oosterhout ontvangt vijfjaarlijks een financiële bijdrage van het rijk in het kader van het Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV). Het Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV) is een doeluitkering, speciaal ingesteld om de aantrekkelijkheid van steden te vergroten. Voor de besteding van de gelden zijn doelstellingen en prestatie-indicatoren geformuleerd. Op verzoek van de provincie zijn de prestatie-indicatoren aangescherpt. Het college heeft ingestemd met een verfijning van de prestatie-indicatoren.

Beslissing op planschadeverzoeken
Het college heeft besloten om het advies van de Stichting Adviesbureau Onroerende Zaken (SAOZ) over te nemen en het planschadeverzoek van de bewoners van het perceel Rijksweg 183 te Dorst af te wijzen. De planschadeverzoeken van de bewoners van Rijksweg 158 en 177 te Dorst worden, conform het advies van SAOZ, toegekend.

Vergoedingen vrijwilligers brandweer Oosterhout
Het college heeft de geactualiseerde vergoedingsregeling voor de vrijwilligers van Brandweer Oosterhout vastgesteld.

Aanwijzing gemeentelijk monument
Het college heeft besloten het pand Bredaseweg 64 niet aan te wijzen als gemeentelijk monument.

Concept meerjarenbeleidkader Politie Midden- en West Brabant
Het college heeft kennis genomen van de ‘Korpsnavigator Midden en West Brabant 2008-2011’ van de Politie. In de ‘Korpsnavigator ‘geeft de politie aan wat ze gaat doen en wat ze wil bereiken voor en in samenwerking met de burgers en partners. De raad wordt voorgesteld in te stemmen met de ‘Korpsnavigator Midden en West Brabant 2008-2011.

Campagne voorkomen en terugdringen vuurwerkoverlast en –ongelukken
B. en w. hebben kennis genomen van de directe en indirecte vuurwerkschade die is veroorzaakt in de openbare ruimte rond de jaarwisseling en heeft besloten een campagne te straten om vuurwerkschade,-overlast en –ongelukken in de toekomst te voorkomen en terug te dringen.

Servicepunt handhaving in de binnenstad
Het college heeft besloten om een servicepunt handhaving in te stellen in de binnenstad. De gemeentelijke handhavers zijn op deze manier direct aanspreekbaar voor burgers en ondernemers. Het gaat om een proef.

Overeenkomst nieuwe molenaar voor molen te Den Hout
De molen ‘De Hoop’ in Den Hout is eigendom van de gemeente. Voor het behoud van de molen moet deze regelmatig draaien. Het college heeft hiertoe een overeenkomst afgesloten met een nieuwe molenaar.

Vervanging maaimachine
B. en w. hebben ingestemd met de vervanging van een maaimachine en stellen hiervoor maximaal € 34.000 beschikbaar.

Walther Hoosemans

+++

Groeten uit Dorst – uit Nieuwsblad Dorst van december 1993

Deze maand een kaart uit 1917 van de kom van Dorst. U kijkt in de richting Breda. Recht vooruit staat café Dorpszicht. De rust straalt van de foto af. De fotograaf heeft waarschijnlijk moeten wachten tot de motor in beeld kwam want in die dagen was één auto per dag heel gewoon. De Rijksweg bestond nog uit kinderkopjes. Links ziet U zelfs een kip lopen! In een vorige aflevering over het Kapelerf kwam ter sprake dat het destijds daar gelegen kerkhof wegens ruimtegebrek verplaatst moest worden. Op deze kaart is aan de linkerkant goed te zien hoe ver de hoge heg, die rond het kerkhof stond, strekte. Er bleef maar heel weinig ruimte en daarom moesten het kerkhof en de huizen rechts op de foto verdwijnen! Vooraan links ziet U de waranda van het café met de naam “De Rode Haan” waarin vroeger Janeke de Jong en zijn vrouw Kee zaten. Het café was tevens de huiskamer van de familie. Het was er altijd sfeervol gezellig. Eenvoudig van opzet. Geen flauwe kul. Een blankhouten vloer, houten stoelen en aan de muur wat simpele reclames voor “de Schaapskooi”. Janeke tapte uitsluitend bier van de Trappisten uit Tilburg. Tegenwoordig wordt dat bier onder een namaak Franse naam verkocht maar vroeger heette dat gewoon “de Schaapskooi”. De ruimte aan de muren die overbleef was gevuld met prijzenkasten. Bekers,lauwertakken, vaantjes, enz. alles verworven door de vele verenigingen die bij de Jong zogenaamd “thuis” waren.

In de prachtige Vlaamse schuur achter het café gebeurde ook het nodige. Hier werden bijvoorbeeld in de zomer tuinbouwproducten aangevoerd, gewogen en gekeurd om daarna naar de veiling in Breda gebracht te worden. Bonen werden geleverd in juten zakjes. Bessen in ronde gevlochten manden “bussels” genoemd. Aardbeien werden gebracht in vierkante mandjes, gevlochten van gespleten hout, de zogenaamde “sipskes”.

Dan nog de frambozen. Deze werden geleverd in een soort platte houten ton met de naam “tups”. Elke plaats had voor zijn tupsen een eigen kleur. Dorst had donker groen met zwarte banden. De frambozen werden in deze tupsen geleverd omdat er meestal nog al wat sap bij zat. Er werd destijds nog niet gespoten zodat er ook nog wel eens een enkel rupsje in rond dartelde! Na deze kleine heemkundige beschouwing nog iets over de Rode Haan. Janeke de Jong overleed in 1960. Het pand werd verkocht en ingrijpend verbouwd. Daarna zagen we een hele stoet uitbaters die met min of meer succes de zaak voort trachtten te zetten.

Sinds dertien jaar is het bedrijf in goede handen van de families Beijer, vandaar de naam “de Beijerse Hoeve”. Kundige, gastvrije horeca mensen die de traditie van Janeke de Jong en Kee op eigentijdse wijze voort zetten. Net zoals bij Janekes, geen flauwe kul maar een goed verzorgde stevige maaltijd voor de hongerige gast. Overigens voor ons ook goede buren en dat is veel waard.

Groeten uit Dorst, Jos van Alphen

+++

Uit vroeger dagen – Uit het Wando Journaal

Over het ontstaan van de rijksweg
Toelichting door Jos van Alphen: Het volgende stuk gaat over het aanleggen van de Rijksweg. Er wordt ook beschreven welke gronden er onteigend werden maar de meeste gronden werden door Rijkswaterstaat na onderhandelen gewoon aangekocht. Dat was voor sommige kleine boeren de nekslag want er was geen andere grond meer beschikbaar om terug te kopen. In 1863 gebeurde hetzelfde nog een keer toen de spoorlijn Breda-Tilburg werd aangelegd.

1822 – Uit het archief van de waterstaat te Breda: Bestek, waarnaar zal worden aanbesteed het maken der aarden baan of bedding tot het aanleggen van een straatweg van het begin der tegenwoordige aarden weg van Breda naar Dorst, of van de zogenaamde Bossebaan tot de toren of het midden van de Kerk van Dorst. (Hiermee wordt de oude Kapel bedoeld, die enkele jaren van te voren. in 1819, gedeeltelijk was ingestort en waarop geen torentje meer stond). Deze aarden baan, dus van de Driesprong naar Dorst, maakte deel uit van de grote weg der 1e Klasse nr. 8.

De weg. die van Breda naar Oosterhout en verder naar Gorcum liep, was de weg 1e Klasse nr 3 en was in Napoleons tijd aangelegd. Deze Rijksweg tegenwoordig nr 63 heeft dus niets met Napoleon te maken, die al in 1815 uitgeschakeld was en in 1921 is gestorven.

Onze weg is tot stand gekomen onder het bestuur van Koning Willem I, die veel voor de wegen en kanalen in ons land heeft gedaan.

Het bestek bevat verschillende artikelen en is zeer uitgebreid. Enkele bijzonderheden daaruit : De aarden baan tot Dorst moest in één rechte lijn zijn tot het midden der Kapel, waarop een baken werd geplaatst, die de ingestorte toren moest vervangen. Het was een afstand van 3451 ellen (=meters). Zoals bekend was vroeger de weg naar Breda de Baarschotse straat en verder naar de Posthoorn onder Teteringen en vandaar naar de Driesprong.

De benodigde aarde moest met karren of kruiwagens. ook zoveel mogelijk met de schop aangebracht worden in lagen niet dikker dan 30 cm. over een breedte van 5 meter. De aarde kwam uit de te graven sloten en van de door het Rijk gekochte percelen.

Voor zover dit wei of heigrond was, moesten daar de zoden worden afgestoken van 30 cm. in het vierkant. dik 6 tot 8 duim. die terzijde van de weg netjes moesten worden opgestapeld.

De aanbesteding vond plaats 5 juli 1822.

Het werk werd gegund aan Pieter van Poppel voor f 2950.-

Onteigening van gronden (onder Oosterhout, dat wil hier zeggen Dorst) vanaf het oude Leike tot Dorst:

Eigenaar, aard, m2, toegekende som

1 Nic. Hoffen weigrond 3980 f. 298.-
2 Nic. Hoffen kreupelbos 1800 f. 135.-
3 Nic. Hoffen wei 420 f. 32.-
4 Nic. Hoffen bouwgrond 2060 f. 155.-
5 Nic. Hoffen kreupelbos 720 f. 54.-
6 Nic. Hoffen bouwgrond 1080 f. 81.-
7 Erven St. de Wit bouwgrond 2240 f. 168.-
8 Adr. Vincenten bouwgrond 1330 f. 100.-
9 Wed. J . Boomaars bouwgrond 770 f. 69.-
10 Adr. Schoenmakers bouwgrond 890 f. 80.-
11 Adr. v. Dorst bouwgrond 980 f. 118.-
12 Erven St .de Wit bouwgrond 1050 f. 95.-
13 Erven St .de Wit bouwgrond 1700 f.153.-
14 Adr. Schoenmakers bouwgrond 980 f. 118.-
15 Oude Mannenhuis Breda bouwgrond 1030 f. 124.-
16 Jos Minnen bouwgrond 1520 f. 182.-
17 Adr. Schoenmakers bouwgrond 1440 f. 170.-
18 Adr. v. Dorst bouwgrond 800 f. 96.-
19 Erven A. v. d. Avoird bouwgrond 1050 f. 126.-
20 Erven St. de Wit bouwgrond 1500 f.180.-
21 Jac. v. Dorst wei 1080 f. 130.-
22 Erven St. de Wit bouwgrond 1440 f. 173.-
23 Erven St. de Wit boomgaard 890 f. 160.-
24 Erven St. de Wit bomen 890 f. 216.-

Deze gronden zijn in bezit genomen op 13 januari 1823

25 Wed. J. Boomaars huis. etc. 700 f. 126.-
26 Wed. J. Boomaars woonhuisje 700 f. 500.-

f. 3809.-

De afbraak is voor rekening van de Wed. Boomaars.

Arnold Minjon †

+++

Uit het Wando Journaal

Vogelzang
Enige tijd geleden las ik in de Stem onderstaand kindergedichtje:

Over welke dingen zou een vogel zingen?
Hij zingt over de blauwe lucht en over rode sappige vruchten
en over het frisse groene water
en dood van een gevaarlijke kater.
Over een tuin met vette pieren
en het bos met rode mieren.
Over dansende en zoemende muggen
over zijn vrouwtje dat zit te broeden.
Hij zingt over al het goede dat God hem heeft gegeven
om vrij als een vogel te leven.

Iedereen zal zeggen: Wat heeft dat kind die vogelzang mooi en scherp beschreven. Maar dit kind maakt een grote fout. Een fout die veel mensen maken. Het ziet de vogel als een denkend mens en dat is een vogel juist niet. Een vogel kan nu eenmaal niet denken. Een dierenziel is heel anders dan een mensenziel. Een dierenpsycholoog, iemand die het diepere wezen van het dier bestudeert, maakte dit duidelijk met het volgende voorbeeld:

Baas en hond gaan samen wandelen. Stel dat een hond kon schrijven. Lieten we nu baas en hond een opstel maken over de wandeling dan zou de baas vooral vertellen wat hij gezien had maar de hond schreef over wat hij geroken had.

Zo ook met de vogels, zij hebben een heel andere geest dan wij. Bij de mens heeft de zang een heel andere functie dan bij de vogels. Bij ons is zang een uiting van blijdschap, vreugde. We zingen op een feest, als het ons goed gaat, als wij blij zijn. Vogelzang heeft met blijheid niets te maken.

Bij de vogels heeft de zang twee functies:

Eerste functie: (doel)
Het mannetje zingt om een vrouwtje aan te trekken, samen een nest te bouwen. Het vrouwtje legt de eitjes, bebroedt de eieren. Tijdens dat broeden zit in de nabije omgeving van het nest het mannetje te zingen. Als men in een bepaald gebied, bijvoorbeeld een bos, het aantal zingende mannetjes telt en men doet dat enige weken lang, dan heeft men een zuiver beeld van het aantal broedende paren in zo’n bos.

Tweede functie:
Het afpalen, afperken van het broedgebied of territorium. Rond een bepaald gebied van het nest duldt de vogelman geen soortgenoot. Een merelman zit heel hoog in de boomtop te zingen. Een teken voor de andere merels, hier woon ik en kom niet in mijn land. Elke andere vogel mag vrij in dit gebied komen, maar vliegt een andere merel het territorium binnen, dan staakt de zang en luid tjakkerend wordt de indringer verjaagd.

De merel keert weer naar de boomtop terug en de zang wordt hervat. Soms komt het zelfs tot een fel gevecht tussen twee merels en luid tjakkerend vliegen ze elkaar aan. Winterkoningen liggen soms vechtend in het zand te rollen. Je zult ook vaak horen, als de ene vogel zijn zang staakt (vink, roodborst, winterkoning) dan begint een andere soortgenoot te zingen.

De enige waarheid in dit kinderlied stamt op regel 9. Maar deze regel is ook nog te menselijk gezien. Hij zingt niet over zijn broedend vrouwtje maar om zijn soortgenoten erop te wijzen dat het zijn woongebied is.

Vogelzang hangt dus geheel samen met het broeden van de vogels. Als dan ook het broedseizoen is afgelopen, eind juni, begin juli, wordt het stil in het bos en veld. Je hoort geen enkele vogel meer zingen. Iedere vogel zingt ook zijn eigen melodie.

Het spreekwoord zegt dan ook juist: “Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is”. Vogelzang. beluisteren is een interessante, maar vrij lastige studie. Je kunt daar het beste vroeg in het voorjaar mee beginnen en je moet er dan liefst vroeg in de morgen, net als de zon opkomt, op uit trekken.

Liefst in gezelschap van iemand die de vogelzang kent. Er bestaan tegenwoordig ook goede grammofoonplaten met hele series zingende vogels. Door deze platen te beluisteren en dan het bos en veld in te trekken kun je de vogelzang ook leren kennen.

Wie begint eraan!!

C. van Alphen †