April 2010
Uit het archief van NieuwsuitDorst. Afbeeldingen en foto’s zijn weggelaten, deze zijn op te vragen via  info@nieuwsuitdorst.nl.

+++

Voorwoord

Ik heb halverwege de vorige maand een belangrijke mededeling op de hoofdpagina gezet, welke ik voor de volledigheid hier nog een keer plaats:

Er is een foutje geslopen in het beantwoorden van mails. Ik heb gemerkt dat wanneer ik een mail beantwoordde, de afzender nieuws@nieuwsuitdorst.nl was. Als hierop weer werd gereageerd, kreeg ik deze mail niet binnen omdat dit e-mailadres niet bestaat. Gelukkig is dit verholpen, dus voortaan zal ik alle mails weer voor ogen krijgen. Ik zou iedereen die heeft gereageerd op een mailtje, willen vragen te controleren naar welk adres deze is verstuurd. Als het het foute adres betrof, wil ik je vriendelijk verzoeken deze nogmaals te sturen, en wel naar het enige juist adres.

Excuses voor het ongemak!

Verder is het nieuwsaanbod deze maand wat kariger dan afgelopen maand, maar vooral in het bladeren door de carnavalsfoto’s kan nog aardig wat tijd gaan zitten.

Veel leesplezier gewenst!

Frenk Loonen

+++

Nieuws uit het Stadskantoor Oosterhout

Heropening Kaszah
Er is een nieuwe groep jongeren uit Dorst opgestaan die jongerencentrum Kaszah in Dorst wil exploiteren en daarvoor een ondernemingsplan heeft ingediend. Het college heeft besloten tot heropening van Kaszah en exploitatie in handen te geven van deze nieuwe gebruikersgroep. Hiervoor heeft het college besloten onderhoud te plegen aan het gemeentelijk gebouw Kaszah in Dorst voor maximaal € 35.000,-. Ook verstrekt het college een activiteitensubsidie van maximaal € 8.960 per jaar op basis van een in te dienen activiteitenplan.

Landschapszone Oosterhout-Oost
Het college heeft besloten het deelproject Oosterhout-Oost dat onderdeel is van het Structuurplan Oosterhout-Oost voorlopig stop te zetten. Tot ongeveer 2020 worden er volgens woningbouwafspraken geen extra woningen gebouwd ten zuiden van Oosteind en is er geen noodzaak voor een groene buffer. Bovendien zijn er geen financiële middelen beschikbaar om uitvoering te geven aan de te ontwikkelen plannen. Mocht er in de loop van de tijd sprake zijn van nieuwe ontwikkelingen, dan zal het college dit besluit heroverwegen

Gewogen vacaturestop
Burgemeester en wethouders hebben een gewogen vacaturestop ingesteld voor de ambtelijke organisatie. Daarmee anticiperen zij op mogelijke gevolgen van de bezuinigingen voor de personele organisatie.

Amendement inzake fiscalisering vergunninghoudersparkeren
In december 2009 heeft de raad het nieuwe parkeerbeleid vastgesteld. Daarbij is een amendement aangenomen over het fiscaliseren van vergunninghoudersparkeren. Het college bekijkt op welke wijze invulling kan worden gegeven aan het amendement en legt voor de zomervakantie een voorstel voor aan de gemeenteraad.

Concretiseren van het overdragen van de lokale brandweerbudgetten
Met ingang van 1 januari 2010 neemt de gemeente Oosterhout deel aan de regionalisering van de brandweer Midden- en West-Brabant. De budgetten van de brandweer (salaris en lokaal) worden overgeheveld naar de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant. Binnen de begroting 2010 verdwijnen alle deelbudgetten van de afdeling Brandweer en worden als één budget beheerd. Het budgetbeheer en budgethouderschap wordt bij de afdeling Veiligheid, Vergunningen en Handhaving ondergebracht.

Vaststelling van beleidsregels aan- en uitbouwen vrijstaande bijgebouwen op percelen bij hoekwoningen
Het college heeft ingestemd met het concept van het Hoekenboek 2010. Hierin zijn beleidsregels opgenomen voor de beoordeling van bouwaanvragen voor zijtuinen bij hoekwoningen. Dit is een regelvermindering voor burgers en plantoetsers. Het Hoekenboek 2010 wordt vier weken ter inzage gelegd.

Voornemen beslissing op bezwaar inzake de bouwvergunning voor het uitbreiden van een woning
Er zijn bezwaarschriften ingediend tegen de bouwvergunning voor het uitbreiden van een woning aan de Steenovensebaan 32 in Dorst. Het college heeft besloten deze bezwaarschriften gegrond te verklaren. Dit komt overeen met het advies van de Adviescommissie Algemene wet bestuursrecht gemeente Oosterhout.

Het college heeft het voornemen medewerking te verlenen aan een binnenplanse vrijstelling voor woningsplitsing, mits er een nieuwe bouwaanvraag wordt ingediend die voldoet aan de voorwaarden voor woningsplitsing.

Bij het uitblijven van een nieuwe bouwaanvraag zal de gemeente handhavend optreden tegen de zonder bouwvergunning gerealiseerde aanpassingen.

Beslissing op bezwaarschrift tegen afwijzing subsidieverzoek van Stichting Midzomernachtfeest
Het college heeft besloten het bezwaarschrift van de Stichting Midzomernachtfeest gegrond te verklaren en het bestreden besluit te herroepen. Dit komt overeen met het advies van de Adviescommissie Algemene Wet bestuursrecht Oosterhout. De Stichting Midzomernachtfeest ontvangt een culturele projectsubsidie van € 675,-. De subsidieregels voor projectmatige culturele activiteiten zijn aangepast en het college heeft deze opnieuw vastgesteld.

Communicatie over (voorlopige keuzes) meerjaren woningbouwprogramma 2009 – 2019
Het college heeft besloten in te stemmen met het omschreven communicatietraject over (de voorlopige keuzes van) het meerjaren woningbouwprogramma 2009 – 2019 (directe gesprekken met en het verzenden van brieven aan ontwikkelaars / belanghebbende organisaties).

Aanvaarding schenking
Het college heeft besloten de schenking van een ‘social sofa’ door Cardan uit Tilburg te aanvaarden. De ‘social sofa’ krijgt een plek in het stadspark nabij de ingang aan de Slotlaan.

Ontwikkelingen aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling
Het college heeft ingestemd met het mandateren van het college van de gemeente Breda tot het verlenen en vaststellen van de subsidie aan het Steunpunt Huiselijk Geweld West-Brabant. Ook is gemeente Breda gemandateerd tot het nemen van beslissingen op bezwaarschriften als gevolg van de verlening en vaststelling van subsidie aan het Steunpunt.

Het college heeft kennisgenomen van de ontwikkelingen van de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling zoals vormgegeven in West-Brabant.

Aanschaf additionele technische apparatuur Theater De Bussel
Het college heeft besloten € 50.000,- uit het investeringsplan 2010 beschikbaar te stellen voor de aanschaf van aanvullende technische apparatuur voor Theater De Bussel. Het college geeft hiermee invulling aan de cultuurnota waarin wordt gestreefd naar betaalbare podia met professionele licht- en geluidstechniek voor amateurkunstenaars.

In afwijking van het inkoop- en aanbestedingsreglement wordt deze aankoop enkelvoudig onderhands aanbesteed.

Vervangen van twee veegmachines
In verband met de vervanging van enkele veegmachines heeft het college ingestemd met de gezamenlijke Europese aanbesteding voor veegmachines door de gemeente Breda en Oosterhout. Het college conformeert zich aan het aanbestedingsresultaat en heeft de afdelingsmanager Realisatie en Beheer Woonomgeving gemachtigd om de opdracht voorlopig en definitief te gunnen.

Baarschotsestraat 34 Dorst verwijderen uit monumentenregister
Het college heeft besloten Baarschotsestraat 34 in Dorst te verwijderen uit het monumentenregister.

Koninginnenacht 2010
De burgemeester heeft besloten in te stemmen met collectieve ontheffing van het sluitingsuur in de nacht van 29 op 30 april 2010 voor horecagelegenheden binnen de tangenten van Oosterhout. De eindtijd is vastgesteld op 06.00 uur. Ook is vastgesteld dat ieder horecabedrijf dat gebruikmaakt van de ontheffing minimaal één uur gesloten dient te zijn, voordat het weer opengaat. De burgemeester heeft tot slot ingestemd met de aanvullende voorwaarden voor horeca-ondernemers die gebruikmaken van de ontheffing.

Doorstart Activiteitencentrum Bunthoef
Het college heeft Surplus Welzijn opdracht gegeven om Activiteitencentrum Bunthoef tot 1 juli 2010 te openen. Het activiteitencentrum zal op vier avonden (woensdag t/m zaterdag) en twee middagen (maandag en donderdag) geopend zijn. Het nieuwe college zal criteria bepalen op basis waarvan het vervolgtraject vanaf 1 juli 2010 wordt vormgegeven.

SWMO wordt schriftelijk geïnformeerd over het opschorten van de samenwerking.

Dorst, 9 april 2010
Walther Hoosemans

+++

Groeten uit Dorst

Al jarenlang beschrijf ik prentbriefkaarten die over Dorst gaan. In 1912 verscheen de eerste prentbriefkaart en daarop volgden steeds meer kaarten. Eerst in zwart/wit en daarna in kleur. Het toerisme in Dorst nam toe en de plaatselijke middenstand verkocht ze graag. De toeristen wilden thuis laten zien hoe mooi het in Dorst wel was. Inmiddels zijn de tijden veranderd. Sinds het mobieltje mee op vakantie gaat worden er bijna geen prentbriefkaarten meer verstuurd.

De prentbriefkaart die ik deze keer laat zien is wel heel bijzonder. Het is om te beginnen de laatste prentbriefkaart die is uitgegeven als bijlage van een boekje over de verrommeling van het landschap. Deze kaart laat dus zien dat in Dorst niet alles even mooi is. Het pand staat op Rijksweg 179. Oorspronkelijk was het de smederij van Wouters. IJverige vooruitstrevende zakenlui die zelfs melkmachines uit het buitenland importeerden wat voor die tijd heel bijzonder was. Maar de zaak ging te niet en het pand takelde zienderogen af. Zo bleef dat jarenlang staan maar dat zal snel veranderen. De sloper zal binnenkort wel verschijnen want er is vergunning gevraagd om op dezelfde plaats drie nieuwe huizen te bouwen.

Groeten uit Dorst, Jos van Alphen

+++

Uit het Wando Journaal

Bierbrouwerij te Dorst
Lang geleden, toen bier nog de voornaamste drank was (koffie en thee zijn pas sinds ongeveer 1700 populair geworden, behoorde het brouwen van bier nog geheel tot de bezigheden van de vrouw des huizes, die het voor dagelijks gebruik maakte. Zowel de boeren op het platteland als de stedelingen en dorpers brouwden zelf. Door toenemende kennis en koopmanschap is het brouwen een ambacht geworden. In Breda en omgeving onderscheidde men koopbrouwers en huisbrouwers. De eerste waren brouwers, die met eigen middelen en op een vaste plaats bier brouwden en daar verkochten. De huisbrouwers, die men ook loonbrouwers zou kunnen noemen, hadden vaak ver van huis, soms in het buitenland, hun kennis opgedaan en stonden daarmee particulieren bij en kwamen tegen vergoeding thuis brouwen. De laatsten mochten geen bier verkopen.

Voor het brouwen moest belasting betaald worden, o.a. de Gruytgelden, een heffing op het Gruyt, dat een mengsel was van boskruiden en tot in de middeleeuwen de plaats innam van hop. Als grondstof wordt gesproken over gerstkoren, tarwe en vooral haver. Zelfs werden erwten en bonen mede vermalen. Als het bier te veel naar het vat smaakte, legde men een heet uit de oven genomen gerstebrood over het spongat van het vat. Als dat brood koud geworden was, dan was de onaangename smaak verdwenen. Tenslotte werd troebel geworden bier weer verbeterd door een handvol zout op een ijzeren schop boven een kolenvuur te verbranden, dit vervolgens met een kwast water te bevochtigen en met het bier te vermengen. In Arnhems Openluchtmuseum bevindt zich een brouwhuis, afkomstig uit Ulvenhout, een overblijfsel van de duizenden kleine landelijke brouwerijen, welke ons land vroeger had. Het langst zijn deze bedrijven blijven bestaan in het gedeelte van Nederland ten zuiden van de grote rivieren, dus in Noord-Brabant, Limburg.

En nu over Dorst:

1709:
In dit jaar wordt vernoemd als brouwer te Dorst: Wouter Antonis Cornelis. Hij woonde ten Westen der tegenwoordige Kerk. Zijn brouwketel had een inhoud van 11 tonnen, geconstateerd bij het ijken.

1717:
Als brouwer te Oosterhout wordt vermeld: Gisbert Verhoeven, Jan Melisse, Arn. Brouwers, Corns Brouwers, Peter Brouwers, ’t Nonnen Clooster, Jan van Son, Ant. van Dongen, Peter Cocx, Peter v.d. Veeken, Sibregt Weterings, Antony Bierwagen.

Wouter Ants van Santheuvel, coopbrouwer tot Dorst, een ketel groot 9 ton, een kuip groot 13 ton

Adam Brouwers, wed, Jan de Moy, Staas Janssen v. Gils tot Vraggelen, Adr. Dielissen van Bregt op Hogerheide (=Stuiveand) en Dingeman van Loon, huisbrouwer op Ter Aalst.

1757
Dit jaar wordt nog vernoemd: Wouter Antoniss v.d. Zantheuvel tot Dorst, koopbrouwer, ketel 9 ton, kuip 13 ton.

1758
Als brouwer te Dorst Stephan de Wit, als tappers Jan v. Dorst en wed. Corns Timmermans.

1800
Wouter de Wit was herbergier en tapper in hetzelfde pand en wellicht brouwde hij ook.

De oude boerderij Baarschotsestraat 2 en 4 is eeuwenlang brouwerij en herberg geweest, ook pleisterplaats, waar men paarden kon verwisselen voor de reiskoetsen en diligences. Er werden in de vorige eeuw veel verkopingen gehouden. Vele voorname gasten hebben er verbleven, o.a. leden van het Koninklijk Huis in het midden der vorige eeuw.

Tot 1874 is het herberg gebleven. Toen is de hele inventaris verkocht, wat blijkt uit de volgende notaris-aankondiging.

1874
Notaris van Weel uit Oosterhout zal op woensdag 7 januari 1874 en desnoods de volgende dag ten verzoeke en ten huize van Gerard Schoenmakers te Dorst in het openbaar verkoopen:

20 stuks vee: 2 bruine paarden, 7 kalfdragende koeien, 3 kalfdragende vaarzen, 1 jonge os, 4 hokkelingen, 3 kalveren en bouwgereedschappen, 2 hoge en 2 lage karren, 2 ploegen, 3 houten en 1 ijzeren heg, slede, kafmolen, kern- zaan- en melktonnen, kuipen, koebakken, koperen melkkannen, akers, ketels, etc.

2500 halve kilo’s best koehooi, 3000 halve kilo’s toemaathooi, 15000 halve kilo’s roggestro, 4000 dito rogge krombussels, 12000 dito haverstro, een partij droge mutsaarden, meubilaire goederen en herberg gereedschappen als: mahoniehouten kabinet, hoekkast, glazenkast, lessenaar, tafels, stoelen, spiegels, 2 ledikanten met behangsels, schenkbladen, comforen, glas- aarde- koper- en tinwerken, enz. Dit pand was altijd de voornaamste herberg geweest op Dorst daarvan enkele voorbeelden:

1704:
Betaald aan Wouter Ant. Cornelissen, weert tot Dorst, 43 g.16 st. voor verteringen op het begaan van de Schouw (jaarlijkse controle van wegen, sloten enz. door de gemeentelijke autoriteit met de “gezworenen” van het dorp zelf).

1705:
Betaald aan Wouter Anthonissen 16g. 2 st. voor een Franse partij op 5 juli 1705 en 10 g. op 10 okt.

1712:
Aan Wouter Ant. Cornelissen 10g. 4 st. voor verteringen.

1715:
Aan Wouter Ant. Cornelissen 60 g. over verteringen ten zijnen huize door de heren van de Magistraat gedaan in ’t begaan van de Schouw en becalangering te Dorst.

1716:
Dit jaar werd er voor 59 g. verteerd.

1717:
Tavenier (herbergier) W.A. Cornelissen rekende 72 g.

1718:
Verteringen 66 g. De twee “gezworens” uit Dorst waren toen J.J. Robbregts en Sebregt Rombout Peeters.

1737:
Aan Wouter v.d. Santheuvel of zijn zwager Steven de Wit 5 g. voor een ton bier.

1749:
Aan Steven de Wit de som van 10 st. wegens geleverd bier tot verteer aan de boeren van Dorst, die de aarde, gekomen uit de sloten langs de dijk. Lopende van Dorst naar Breda (de Baarschotsestraat) hebben gebracht. Dit bier werd geschonken in de taveerne van Steven de Wit, die tevens brouwer was.

Deze lijst zou nog veel kunnen verlengd worden, maar het lijkt mij voldoende om aan te tonen, dat de brouwerij en herberg op Dorst een grote rol heeft gespeeld in het dorpsleven.

Arnold Minjon †