Juni 2007
Uit het archief van NieuwsuitDorst. Afbeeldingen en foto’s zijn weggelaten, deze zijn op te vragen via info@nieuwsuitdorst.nl.
+++
Voorwoord
Even dit:
Juni… soms zomer, soms niet… Oké we hebben niets te klagen gehad in het voorjaar. Prachtig weer gehad. Dus ik denk vorige week, mooi weer dus kom, ik begin met het schuren van de buitenboel…. dus.. regenen. Niet even, nee, gewoon de hele dag. Ligt het aan mij of ís het ook zo dat het door de week, als ik moet werken, mooi weer is en in het weekeinde gewoon knudde? Een mens moet iets te zeuren hebben nietwaar?
Naar aanleiding van mijn oproepje vorige maand heeft de redactie er een nieuw lid bij. Weer een ‘nieuwe’ Dorstenaar, import dus, net als ik. Nieuw in Dorst betekend: een mandje van de Dorpsraad ontvangen met daarin allemaal informatie over Dorst zoals: waar vind ik een dokter, een apotheek, hoe kom ik aan een pak melk. Kortom veel informatie die erg belangrijk is als je hier ‘blanko’ komt wonen. Ook een kaartje met een paar foto’s en wetenswaardigheden zoals over het beeld van de man met de geit die aan de Spoorstraat staat. Het boekje van de Klip en er zit zelfs een flesje wijn in om te vieren dat je hier bent komen wonen.
Uit het mandje viste Ard-Jan dus een papieren NieuwsuitDorst, las mijn oproepje en belde mij nog dezelfde avond. Hij heeft er zin in en nog belangrijker: hij heeft vrije tijd ‘over’. Wellicht kunnen we nu een aantal van de oorspronkelijke ideeën doorvoeren. We zijn nu met drie personen. Is er nog iemand die ons wil komen versterken? Er liggen plannen genoeg, maar uitvoeren is een andere zaak. Als we allemaal een paar uurtjes per maand kunnen investeren blijft het ook voor iedereen leuk. Ik hoef alleen maar naar mezelf te kijken. Een (praktisch) fulltime baan, mijn twee kinderen, koken, poetsen en boenen (pffft), boodschappen, kortom: home-manager dus… veel energie en tijd blijft er niet over. Frenk Loonen (onze webmaster) is nog studerende en werkt daarnaast zijn stapcenten bij elkaar, traint 2 keer in de week en heeft z’n wedstrijden… leuk maar druk dus.
Wie wil… een paar uur per maand investeren om NieuwsuitDorst.nl mee te helpen uitbreiden en leuker te maken voor een breder publiek?
Vriendelijke groet, Wilma Stolk
+++
Groeten uit Dorst -uit het Wando Journaal van februari 1972
Vervolg Steenfabriek Rijen
Men werkte trapsgewijze op 2 à 3 hoogten en stak elkaar per vork de vierkante moten leem toe. De onderste ploeg moest steeds op haar hoede zijn om niet de leemlaag tot op het zand te doorboren want dan konden de sterke wellen hun wel eens noodzaken om “sauve qui peut” hogerop te komen, wilde men niet kopje onder gaan. Meermalen zijn bij zo’n “doorbraak” kipkarren en ander zwaar materiaal voorgoed door het drijfzand opgeslorpt. Pompen werden nog niet gebruikt. De leem, die in de winter gegraven was, werd in de zomer “gemorteld”, dat wil zeggen met water vermengd en zo lang gekneed, tot hij geschikt was om in de persen te worden verwerkt.
Toen rond 1904 de eerste baggermolen in gebruik werd genomen, was dat een hele ommekeer in het bedrijf. Veel domme, zware handenarbeid werd nu overbodig. Een pomp met een enorme capaciteit, het “watermachien” genoemd, moest de wateroverlast keren, want men baggerde nu veel dieper, meestal tot op de zandlaag. Het ontlemen had nu voortaan uitsluitend in de lente, de zomer en in de herfst plaats, terwijl de wintermaanden werden besteed aan het afgraven van de zandbanken tot aan de leemlaag. De laatste jaren geschiedde dit zand afzetten met bulldozers, waardoor dan werkzaamheden tot enkele weken worden beperkt en het leem baggeren de rest van het jaar kon doorgaan, uitgezonderd bij al te strenge vorst. De tijd van het zand afzetten werd en wordt tevens benut voor het grondig nazien en de nodige reparaties van de persen.
Sociale toestanden voor 1914
Werkdagen in de zomer van ‘s morgens 5 avonds 8. De werkweek telde met inbegrip van de zondagen 8 uur. Lonen 11 cent per uur, echter alleen over de uren dat er inderdaad gewerkt werd. Voor het binnenpersoneel, o.a. de “ovenisten” betekende die beperking niet zoveel, doch voor de buitenwerkers des te meer. Een oudgediende herinnerde zich nog, hoe in een week van hele dagen regen de weeklonen niet hoger kwamen dan 33 cent. De baas was toen zo edelmoedig om ieder f.3.– meer te geven. De volgende week, toen de lonen zo rond de 10 gulden kwamen, werden de f. 3.– voorschot ingehouden. Ieder het zijne, nietwaar? Vanzelfsprekend werden tegen de winter alle overtollige arbeiders – en dat waren er nog al wat – met een bedankje, maar zonder enige vergoeding naar huis gestuurd. Als we nu echter menen, dat deze mensen zich moedeloos en versuft door de vermoeiende, eindeloos lange werkdagen hebben gesleept, dan was dat zeer zeker niet het geval. Er waren wel altijd enkelen onder hen die door hun kwinkslagen en door hun onsterfelijke galgenhumor de stemming op peil wisten te houden. Trouwens , zo donker was de toestand nu ook weer niet, of er wist zo nu en dan een enkel lichtstraaltje door te dringen. Want toen een werknemer getrouwd was en een gezin van 9 kinderen te onderhouden had, was zijn uurloon al opgelopen tot 12 cent. En toen het gezin nog bovendien met een tweeling werd verblijd heeft de patroon in hoogsteigen persoon, alle deftigheid aan zijn hakken lappend, de gelukkige vader op zijn schouder geklopt en hem gefeliciteerd met deze nieuwe aanwinst. Deze man heeft deze ongewone situatie weten uit te buiten door zo’n deerniswekkend gezicht te trekken, dat hij er onder belofte van de diepste geheimhouding een halve cent verhoging van uurloon uitklopte. Alle arbeiders uit Rijen, Molenschot en Dorst en vele uit Oosterhout kwamen iedere dag te voet naar hun werk. Voor die uit Oosterhout betekende dit ‘s morgens om half 4 op stap en ‘s avonds om half 10 weer thuis (om brood te halen voor de volgende dag zo spotte men). Maar scherts kon er toch niet altijd op overschieten. Een jongen van elf jaar moest iedere morgen, half slapend nog, met zijn vader de lange weg te voet naar de steenbakkerij afleggen. Na de zware werkdag was hij dan soms zo oververmoeid, dat hij op weg naar huis van uitputting erbij neerviel en zijn vader hem maar op zijn schouders tilde en mee naar huis nam. En die had het na die vermoeiende werkdag zelf al meer dan zwaar genoeg.
De meeste Oosterhouters hadden zich echter hondenkarren aangeschaft, waarmee ze op en neer “reisden” en die overdag in de belendende staatsbossen werden geparkeerd. Het geblaf en gejank van de vechtende honden was de hele dag niet van de lucht. Een groep uit Oosterhout gaf er echter de voorkeur aan om in de arbeiderskeet een tamelijk luchtig geval, op stro te overnachten. Iedere morgen trok een karavaan vrouwen met kinderwagens en alle andere vehikels, waarin de foerage voor een dag geborgen was, over de klinkerweg naar de steenfabriek. Later heeft het toenemend gebruik van fietsen van lieverlede deze folkloristische tafereeltjes van de weg verdrongen. Ziehier een klein tipje opgelicht van de ten hemel schreiende toestanden in een florerend bedrijf in ons eigen Brabant, toen Rerum Novarum toch al 15 à 20 jaar lang de mensen anders had voorgehouden. Later zijn onder de toenemende invloed van de werknemersorganisaties en het groeiende verantwoordelijkheidsbesef bij de werkgevers de sociale toestanden ook in de baksteenindustrie, belangrijk verbeterd en dat werd waarachtig wel tijd.
Arnold Minjon †
Opmerking: Rerum Novarum was een Pauselijk schrijven waar voor het eerst in de geschiedenis de Katholieke Kerk zich uitsprak over een rechtvaardige beloning van werk.
+++
Nieuws uit het stadskantoor
Voorbereidingsbesluiten
Vorig jaar heeft de raad voorbereidingsbesluiten genomen voor de bouw van een windpark op Weststad en een Marokkaanse gebedsruimte aan de Beneluxweg. Deze besluiten zijn slechts een jaar geldig. Omdat de procedures voor de bouwplannen nog niet zijn afgerond en de geldigheidsduur van de voorbereidingsbesluiten bijna is verstreken, stelt het college de raad voor om voor beide plannen een nieuw voorbereidingsbesluit te nemen.
Samenwerking voortijdig schoolverlaten
Het college heeft ingestemd met een samenwerkingsovereenkomst met gemeenten in de regio West Brabant op het gebied van voortijdig schoolverlaten. In dit kader wordt gezamenlijk een systeem opgezet voor melding, registratie en doorverwijzing van voortijdige schoolverlaters in de leeftijd van 12 tot 23 jaar.
Beslissing op bezwaarschriften
Het college heeft besloten om het advies van de Adviescommissie Algemene wet bestuursrecht over te nemen en het bezwaarschrift tegen een bouwvergunning voor het vervangen en vergroten van een garage aan De Wildert in Dorst gegrond te verklaren en het besteden besluit in stand te laten onder verbetering van de motivering. Het bezwaarschrift tegen een bouwvergunning voor het verbouwen en uitbreiden van een woning aan de Provincialeweg te Oosteind wordt ongegrond verklaard. Het bestreden besluit wordt ongewijzigd in stand te laten.
Uitvoering fietsprojecten
Het college gaat akkoord met het uitvoeringsprogramma fietspaden voor 2007 en stelt voor de verbetering van de fietsvoorzieningen in de stad jaarlijks een bedrag van € 500.00 beschikbaar. Over dit onderwerp verschijnt een persbericht.
Aanstellen handhavers
Het college heeft besloten twee handhavers aan te stellen voor de uitvoering van parkeercontroles in de binnenstad.
Burgerjaarverslag 2006
Het college heeft kennis genomen van het burgerjaarverslag. In dit verslag rapporteert de burgemeester over de dienstverlening en de burgerparticipatie in de gemeente. Het burgerjaarverslag is dit jaar integraal onderdeel van het ‘financieel jaarverslag in het kort’. Deze beknopte uitgave van het jaarverslag en de jaarrekening verschijnt over twee weken.
Beeldkwaliteitsplan De Vliert
Naar aanleiding van de ingekomen inspraakreacties heeft het college besloten het beeldkwaliteitsplan De Vliert te Dorst op onderdelen aan te passen. De hoogte van het geluidsscherm wordt aangepast (van 4,5 naar 2,5 meter) en de verplichting om te kiezen voor een bepaald soort erfafscheiding wordt omgezet in wenselijkheid. De raad wordt voorgesteld het aangepaste beeldkwaliteitsplan vast te stellen.
Renovatie kleedgebouwen Buitensport
B. en w. hebben besloten akkoord te gaan met de renovatie van de kleedlokalen van een aantal buitensportaccommodaties en stellen hiervoor een bedrag van € 77.329 beschikbaar. Het gaat om de kleedgebouwen op de sportparken Oosteind, Elskens, Dorst en Den Hout.
Vaststellen termijn voor aanvullende gegevens bouwvergunning
B. en w. hebben besloten een termijn van vier weken vast te stellen voor het aanvullen van gegevens voor een onvolledige bouwaanvraag. Voorheen was deze termijn geregeld binnen de Woningwet. Omdat de woningwet is gewijzigd, dient het college van burgemeester en wethouders de termijn nu vast te stellen. Ook de woningwet ging uit van een termijn van vier weken. B. en w zien geen reden daarvan af te wijken.
Datum collegevergadering
Met ingang van het nieuwe vergaderseizoen (september 2007) vindt de collegevergadering plaats op maandagmiddag van 13.00 tot 17.00 uur.
Steun voor landelijke campagne Antennebeleid UMTS-masten
B. en w hebben besloten de gemeenten Tilburg en Breda te steunen in hun verzoek aan de minister tot aanpassing van het antenneconvenant. Dit convenant biedt in de huidige vorm onvoldoende aanknopingspunten voor gemeentelijk beleid rondom plaatsing van UMTS zendmasten en eenduidige communicatie over dit onderwerp.
Walther Hoosemans
+++
Uit het Wando journaal van februari 1972
Onze huisdieren
Al in oeroude tijd heeft de mens wilde dieren gekend en ze als huisdier gaan houden. Daar waren allerlei redenen voor. De mens zag in de wilde dieren eigenschappen waar hij handig gebruik van kon maken. Het paard, een snelle loper, kon hij gebruiken als rijpaard. Hij kon zich zo zeer snel verplaatsen zonder zelf moe te worden. Ook van de kracht van het paard ging de mens gebruik maken als trekdier.
De kat – de hond vingen handig hun prooi. De kat werd voor de mens muizenvanger. De hond ging met de mens op jacht.
De oudste mensen waren jagers. Doordat het aantal mensen toenam en door het voortdurend wegschieten van wilde varkens en van oerossen (de voorouders van onze koe) nam het aantal prooidieren sterk af. De vangst werd steedss schraler. Zo kwam de mens er toe in een hok varkens te gaan houden. Men had dan spek, vlees en vet in voorraad. De oeros werd getemd en leverde melk, vlees, huiden en leer.
De geschiedenis leert ons, dat het houden van huisdieren zeer oud is. De oude Egyptenaren hielden reeds huiskatten rond 2560 jaar voor Christus. Zij beschouwden de kat als een heilig dier. Bij de menselijke mummies vond men ook vaak een kattemummie. Ook zeer fraaie beelden van katten heeft men in Egypte gevonden. Pas veel later kende men in West-Europa de kat als huisdier. In de Fries- en Groningse terpen die van 400 – 800 na Christus bewoond werden, heeft men beenderen en schedels van katten gevonden. De kat hoort tot die orde van de roofdieren en tot de familie van katachtigen waartoe ook de leeuw, tijger, panter enz. behoren. De kat heeft haar roofdier-eigenschappen behouden. Zie maar eens, hoe een kat een vogeltje vangt. Langzaam en voorzichtig sluipt ze naderbij. De staart gaat heftig op en neer en opeens met een reuze sprong springt ze op haar prooi toe en grijpt die met de klauwen van de poten. De tenen van de poes hebben scherpe haakvormige nagels. Deze nagels kunnen door de kat ingetrokken worden tussen de eeltkussentjes onder de tenen. Zo blijven ze scherp. De poes loopt op de eeltkussentjes, daarom hoor je haar ook niet lopen. Omdat de kat een roofdier is, moet de kat eigenlijk hoofdzakelijk gevoed worden met vlees. De maag en ingewanden zijn niet ingericht op vertering van plantaardig voedsel. Omdat veel huiskatten weinig vlees krijgen, gaan ze ook op jacht. Heel wat jonge pas uitgevlogen vogels, die nog niet bedreven zijn in de vliegkunst, worden een prooi van onze katten. De kat is ook een echt nachtdier. De gehele dag ligt ze heerlijk te slapen, maar als het avond wordt, wil ze het huis uit. Dat is nog de roofdierenaard. De poes ziet in het donker heel goed. Ze heeft een grote, spleetvormige pupil. Overdag is de pupil een nauw spleetje. In het donker wordt de pupil zeer groot en de weinige lichtstraaltjes die in het oog vallen, geven haar nog voldoende zicht.
Roofdieren leven in een hol. We kunnen nu ook begrijpen, dat de poes veel meer aan haar huis (hol) gehecht is dan aan haar baas. Van de zintuigen is vooral de reuk zeer sterk ontwikkeld. De poes ruikt haar prooi al lang voor ze die ziet. Gehoor en vooral het gezicht zijn minder sterk. Tegenwoordig worden vooral in de steden veel katten gehouden. Heel vaak hebben deze dieren een leven als een prins. Ze worden door de baas of bazin echt vertroeteld. Er zijn heel wat kattenrassen. Ga maar eens een dierententoonstelling bezoeken. Er zijn kortharige katten en langharige. De Europese katten zijn kortharig. Een zeer bekend ras zijn de Siamezen Voor een echte Siamees betaalt men vaak meer dan 100 gulden. Langharig zijn de Angorapoezen.
Misschien bekijk je nu de poes met een ander oog.
C. v. Alphen †
+++
Jubileumjaarmarkt Dorst 17 juni 2007
Tot nu toe hebben wij u beetje bij beetje op de hoogte gebracht van de activiteiten van Sint Joris op vaderdag. Het is onze 25e jaarmarkt en daar willen we iets speciaals van maken. Voor ons maar ook voor alle inwoners van Dorst en omstreken. Hoe? Een attractie die we zeker niet elk jaar in Dorst kunnen hebben en een tweetal die we zelf organiseren.
De meest spectaculaire attractie is de mogelijkheid om met een helikopter een rondvlucht te maken boven Dorst. 15 Jaar geleden hebben we dit ook al eens gedaan en toen was het een daverend succes. De helikopter vloog tot lang na het sluiten van jaarmarkt om alle gereserveerde vluchten ook daadwerkelijk af te werken. Vanaf 1 juni zijn de kaarten in de voorverkoop bij bloemboetiek ’t Vergeet-mij-nietje. Prijs 40 euro. Bij deze bloemboetiek, maar ook bij onze secretaris Jan vd Hoofden, Spoorstraat 42 en bij café Dorpszicht zijn er kaarten te koop om te brunchen in de feesttent op vaderdag. Nadat onze burgemeester de jaarmarkt heeft geopend door het starten van de ballonnenwedstrijd voor de jeugd, gaan we brunchen in de feesttent vanaf ongeveer 11.30 uur. Gedurende twee uur zal er volop gelegenheid zijn om te genieten van een voortreffelijke brunch. De prijs voor deze brunch is euro 7,-
Degenen, die in 2007 de zilveren of gouden bruiloft vieren en woonachtig zijn in Dorst mogen met de zilveren jaarmarkt gratis brunchen. Als u, als bruidspaar, van dit aanbod gebruik wilt maken kunt u bij de secretaris van Sint Joris, Jan van der Hoofden, 2 vrijkaarten voor de brunch ophalen.
In verband met de inkoop van de levensmiddelen en dergelijke en de organisatie van zitplaatsen etc stopt de voorverkoop van kaarten bij ’T Vergeet-mij-nietje op 6 juni. Dus kaarten in de voorverkoop zijn daar tot 6 juni beschikbaar. Daarna kunt u nog kaarten kopen bij café Dorpszicht en bij de secretaris van Sint Joris, Jan van der Hoofden.
Tenslotte zal er op de jaarmarkt gelegenheid zijn om met servies te gooien. Vele dorpsgenoten hebben ons niet meer bruikbaar serviesgoed gegeven. Daar gaan we in een speciale stand mee gooien dat de stukken er af zullen vliegen. De standmeesters zullen u ter plaatse op de hoogte brengen van de spelregels.
Er is dus voor elk wat wils op vaderdag op de jaarmarkt.
De stichting Midzomernachtfeest zorgt al voor een feeststemming vanaf vrijdag. Vrijdagmiddag is er een muziek/dans en bingomiddag in de feesttent. Die kan worden afgesloten met een maaltijd bij de WOK voor slechts 8 euro. Opgave bij Johan Nouws, Dennenlaan 60. Vrijdagavond wordt de avondvierdaagse ingehaald in de feesttent en daarna is er disco en een lasershow voor de jeugd. Zaterdagmorgen is er in de tent een spellenactiviteit voor de jeugd en zaterdagmiddag wordt de ronde van de bokkenwei verreden in de Dennenlaan. Na de prijsuitreiking en een concert van het opleidingsorkest van Sint Joris is er kinderdisco in de tent en op zaterdagavond een geweldige feestavond. Hierover werd u al ruim geïnformeerd. Kaarten zijn voor 5 euro te koop bij Ad van Rijthoven en Walther Hoosemans. Vorig jaar was de zaterdagavond uitverkocht. Wilt u dus zeker zijn van een kaartje, wacht dan niet te lang met kopen.
Tenslotte sluit dit feestweekend zondagavond in samenwerking met Mt Bottles.
Over de spellenochtend op zaterdag informeren wij u nog op een later moment.
+++
Brandtoren in boswachterij Dorst weer in nieuwe staat
Staatsbosbeheer laat de markante brandtoren in de boswachterij Dorst geheel opknappen en zo blijft de toren behouden voor de toekomst! In de maand juni laat Staatsbosbeheer de brandtoren in de boswachterij Dorst opknappen door een gespecialiseerd bedrijf. Dit was nodig aangezien de toren grotendeels aan het verroesten was. Grote delen van de toren vertoonde een roestbruine kleur. Tevens worden alle slechte delen vervangen en wordt de toren van een nieuwe laag verf voorzien. De brandtoren in de boswachterij Dorst is een markant en bekend beeld voor Dorst maar ook voor de verdere omgeving. De toren is 25 hoog en werd vroeger gebruikt om in zomerse dagen brandhaarden in het bos te kunnen ontdekken. Hiervoor zit bovenop de toren een soort wachtkamertje van waaruit men de gehele boswachterij Dorst kon overzien. Dit wachtkamertje is eind 2006 al vervangen.
De brandtoren staat in de wei nabij de oude boswachterswoning aan de Wethouder van Dijklaan in Dorst. De omgeving van deze boswachterswoning en het voormalige beheersgebouw van Staatsbosbeheer is in de afgelopen jaren al grotendeels in oude staat terug gebracht. Zo werden kleinschalige hooilandjes aangelegd, rasters geplaatst en hagen weer kort gesnoeid. Zo krijgt het geheel weer de uitstraling zoals het vroeger was. In de zomer worden de weitjes beweid door enkele ‘Lakenvelders’. Zo heeft het geheel weer een verzorgde uitstraling verkregen.
De brandtoren is goed te zien vanaf de openbare weg maar het is strikt verboden om in de toren te klimmen. Dit is zeer gevaarlijk en zelfs strafbaar.