Januari 2006
Uit het archief van NieuwsuitDorst. Afbeeldingen en foto’s zijn weggelaten, deze zijn op te vragen via  info@nieuwsuitdorst.nl.

+++

Voorwoord

Even dit:
Januari 2006. Vanaf hier wens ik, mede namens de andere redactieleden, een ieder gezondheid en geluk voor dit verse jaar. Dat alle verwachtingen maar uit mogen komen! Aangezien het leven bestaat uit teleurstellingen en desillusies (citaat van een ander) adviseer ik je de lat niet te hoog te leggen. Dit om een depressief najaar te voorkomen! Voor een ieder die er ook dit jaar weer is ingetrapt en ‘goede voornemens’ heeft laten uitlekken aan de directe medemens: sterkte en succes met het behalen van je doel!
Wie overkomt het niet; struikelen over een loszittende stoeptegel, een stuk in het donker ’s avonds met de hond omdat een lantaarnpaal het heeft begeven… Als oplettende burger kun je dit soort dingen melden!! Nooit meer al te lang mopperen omdat ‘de gemeente er niets aan doet’ maar er zelf iets aan doen door te bellen met: 0161-48 99 99. Nu ik het dan toch over de Gemeente heb: in de Spoorstraat hebben ze naar mijn mening goed werk verricht. Een échte dorpsstraat vind ik het zo. Of het verkeer nu langzamer zal gaan rijden en of het vrachtverkeer nu een blokje om zal gaan waag ik te betwijfelen maar mooi vind ik het wel.

Dit wordt de tweede jaargang van NieuwsuitDorst.nl en we hopen in de loop van het jaar een aantal nieuwe items te kunnen brengen. Eén daarvan wordt in ieder geval onze ‘sponsorpagina’. Maandelijks zal onze heuse verslaggever i.o. (Bas van Dorst) een gesprek aangaan met één van de adverteerders/sponsors en hem/haar het hemd van het lijf vragen over wie hij of zij is en wat hem/haar bezield een eigen bedrijf te voeren in of in de omgeving van Dorst.

De eerste aflevering is deze maand te lezen en ik ben even nieuwsgierig als iedereen te weten wie ‘de mens’ achter een bepaald bedrijf is. We hopen op deze manier ook de bedrijven binnen Dorst meer bekendheid te geven. Ook zal op korte termijn een sportpagina onze site gaan versterken. Hiertoe roepen wij alle verenigingen in Dorst op hun nieuws aan ons te melden. In het kort kunnen wij verslag doen van evenementen die plaats gaan vinden of een kort stukje over een reeds gehouden evenement en eventueel voor meer nieuws verwijzen naar een eigen site van de club.

Suggesties over andere onderwerpen of vaste items zijn natuurlijk altijd welkom!!

Met vriendelijke groet, Wilma van Dijk-Stolk

+++

Nieuws uit de Parochie Heilige Marcoen

Een kerk is heel wat waard
Een mooi motto dit jaar voor de Actie Kerkbalans:
‘Een kerk is heel wat waard’. De kerk was ooit zo belangrijk dat ze midden in het dorp stond. Dat staat ze in Dorst al lang niet meer. De rijksweg Breda-Tilburg is er al jaren de oorzaak van dat Dorst geen echt centrum heeft, maar is onze kerk er minder waard door geworden? Nog altijd laten parochianen merken dat ze niet zonder kunnen. Het gebouw is nodig om als kerkgemeenschap samen te komen. Het is een mooie plaats om God te ontmoeten in vreugde en verdriet, bij allerlei bijzondere gebeurtenissen in het leven, en zeker ook op de ‘gewone’ zondagen door het jaar. Al vanaf 1912, het jaar van de kerkwijding, komen parochianen in de Marcoenkerk samen. Ze raakt dus al aardig op leeftijd en dat kost geld, want er zal steeds meer onderhoud nodig zijn om onze kerk overeind te houden. Is onze kerk u heel wat waard? Doe dan mee aan de AKTIE KERKBALANS. Uw geld wordt goed besteed, niet alleen aan ons kerkgebouw, maar ook aan al die andere zaken die nodig zijn om onze parochie te kunnen laten voortbestaan. Bij voorbaat hartelijk dank voor uw financiële bijdrage.

Dank
Velen hebben mij persoonlijk hun kerst- en nieuwjaarswens doen toekomen. Langs deze weg wil ik u daarvoor hartelijk danken.

Godsontmoeting
In Rusland wordt het volgende verhaal over een monnik vertelt:
Er was eens een monnik, die op zekere nacht een droom krijgt. In die droom vertelt een engel hem dat hij op reis moet gaan naar een stad om daar God te ontmoeten. De monnik gaat op weg. Halverwege de reis ontmoet hij twee oude mensen, waarvan er één ernstig ziek is. Ze hebben zijn hulp nodig. De monnik blijft enkele dagen bij hen, maar komt daardoor wel te laat voor zijn afspraak met God. Hij krijgt een nieuwe droom, eenzelfde droom, waardoor hij een nieuwe kans krijgt God te ontmoeten. Hij gaat weer op weg. Onderweg vindt hij een vondeling. Hij ontfermt zich over het kind en komt dus opnieuw te laat voor zijn ontmoeting met God. Zo gebeurt het nog een paar keer. De ene keer ontmoet hij een weduwe die hij troost in haar verdriet. De andere keer helpt hij een boer bij de oogst, omdat die het niet alleen aan kan. Ook gaat hij op pad met een monnik die hem als reisgenoot nodig heeft en steeds weer mist hij dus zijn afspraak met God. Hij beklaagt zich daarover in zijn droom, maar dan maakt de engel in zijn droom hem duidelijk dat hij God al vele malen heeft mogen ontmoeten.

De monnik, die in zijn klooster God aanbad en toezong, dacht dat dat voldoende was. Hij hield van God in de gewijde, door kaarsen verlichte en naar wierook ruikende ruimte van de kloosterkapel. Hij dacht dat dat genoeg was, totdat hij ontdekte dat God zich ook laat ontmoeten in mensen, met name in mensen die zijn hulp nodig hadden. Hij ontdekte dat de liefde tot God en mens niet van elkaar te scheiden waren. Zijn geloof kreeg handen en voeten in de ontmoeting met medemensen die hij niet kende, die hij nooit eerder ontmoet had, maar bij wie hij ontdekte dat ze hem in hun nood hard nodig hadden. De monnik ging steeds meer van het evangelie begrijpen, het evangelie dat zegt dat liefde voor God en liefde voor mensen wezenlijk bij elkaar horen.

Houden van God wordt concreet in het houden van mensen. Deze wijze van leven werd, meer dan door wie ook, voorgeleefd door Jezus van Nazareth. Hij heeft laten zien dat het gaat om God én mensen. Dat het om God gaat, bracht Hij o.a. tot uitdrukking in dat prachtige gebed dat wij van Hem leerden. Hij bidt dat Gods naam geheiligd zal worden. Hij bidt om de komst van Gods rijk. Hij bidt dat Gods wil zal geschieden. Dat het ook om mensen gaat heeft Jezus laten zien in zijn manier van omgaan met hen. Hij ging geen mens uit de weg. Hij leerde b.v. zijn leerlingen de liefde, Hij ging het gesprek met de leiders van het volk, die hem niet zagen zitten, niet uit de weg en boven alles was Hij de zwakke, de zieke, de uitgestotene nabij.

Jezus was er steeds op uit mensen te bevrijden uit allerlei vormen van onvrijheid. Hij wilde mensen gelukkig maken in Gods naam. Hij vraagt ons zijn weg te gaan, een weg waarop we God zullen ontmoeten in de ontmoeting met onze medemens.

Pastor Ton van Balveren

+++

Groeten uit Dorst – uit Nieuwsblad Dorst juni 1993

Huize Seters
De vakantie is weer in zicht en daarom gaan we nog eens de bossen in. Om precies te zijn naar “Huize Seters”. De prentbriefkaart is in 1966 vanuit Dorst verstuurd naar Scheveningen. Verderop in mijn verhaal kunt U nog lezen hoe het houten huis op de kaart ook nog iets te maken heeft met de twee vorige afleveringen over de Vredeskapel. Wat is er te melden over het afgebeelde huis? Laat ik beginnen bij het moment dat ruim honderd jaar geleden de “Boschwachterij Dorst” werd gesticht. Er moest een aaneengesloten bosgebied worden aangelegd en dit werd bereikt door grond aan te kopen of te ruilen. Enkele grondeigenaren konden niet tot akkoord komen of wilden principieel niet aan de Staat der Nederlanden verkopen. Deze eigendommen bleven dus buiten de Boswachterij. Dit was ook het geval met het perceel grond waar “Huize Seters” op staat. In de dertiger jaren ontstond de georganiseerde jeugdbeweging. De socialistische organisaties gingen hierbij voorop maar ook de Christelijke en later de Katholieke jeugd ging zich organiseren. De eigenaar van bovengenoemd perceel grond zag het belang van deze ontwikkeling en schonk het perceel grond als legaat aan het Bisdom Breda. Dat wil dus zeggen dat de schenker be­paalde dat de grond gebruikt moest worden voor een “Diocesaan Buitencentrum voor de Katholieke Jeugdbeweging”. Van die tijd af kampeerden er voortdurend groepen welpen, verkenners en voortrekkers. Er werden Koempoelans gehouden en het bruiste er van de activiteiten. Nadat het houten kamphuis was gebouwd was het ook mogelijk buiten de zomerperiode activiteiten te ondernemen. Zo werden in het houten kamphuis leiderscursussen gegeven aan hopmannen, vaandrigs en akela’s. Jawel…soms zelfs samen en dat was dan dolle pret uiteraard binnen de strenge moralistische regels van die tijd. Toen de Duitsers ons land binnen vielen werd al snel de bestaande georganiseerde jeugdbeweging verboden. Alleen de Hitlerjeugd was nog toegestaan. Later werd ook het kamperen in de open lucht verboden. Er werd illegaal op kleine schaal nog wel iets ondernomen voor de jeugd maar op het Buitencentrum was niets meer te doen. Dat was waarschijnlijk de reden dat de beeldhouwer Krijkamp zijn intrek nam in het huis. Deze beeldhouwer maakte na de oorlog het beeldje in de vredeskapel. Hij was van alle markten thuis en jarenlang speelde hij in Dorst ook voor Sinterklaas! Er waren in het Kamphuis nog andere gasten. Priesters van het Bisdom die vanwege hun houding tegenover de Duitse bezetters gevaar liepen te worden opgepakt doken onder en zochten hun heil in “Huize Seters”. Na de oorlog floreerde de Katholieke Jeugdbeweging aanvankelijk als nooit tevoren. De maatschappij veranderde echter snel en de jeugd wenste niet meer binnen streng gereglementeerde structuren te recreëren. Vrijheid werd het motto. De belangstelling voor het Diocesaan Buitencentrum liep zo ver terug dat het Bisdom besloot tot verkoop over te gaan. De familie Polder werd de nieuwe eigenaar en het werd camping “de Hannebroek”. “Huize Seters” staat er nog steeds, U kunt het vanaf de weg zien staan!

Groeten Jos van Alphen

+++

Nieuws uit het gemeentehuis

Raadsnota herstructurering Slotjes-Midden
Burgemeester en wethouders vragen de gemeenteraad te komen tot vaststelling van het stedenbouwkundig ontwikkelingsplan voor de wijk Slotjes-Midden. Daarin staat aangegeven hoe de gemeente en woningbouwcorporatie Cires de komende tien jaar richting willen geven aan de herstructurering van de wijk. Buurtbewoners en andere belanghebbenden hebben de afgelopen periode commentaar kunnen geven op de plannen. De reactie daarop heeft het college ook vastgesteld.

Raadsvoorstel aankoop pand Kanaalstraat
Het college gaat de raad vragen het pand Kanaalstraat 5 – nu nog in gebruik bij het Kringloopbedrijf – aan te kopen. Hiermee is een bedrag van € 310.000 gemoeid. Met de aankoop van het pand kan de gemeente geluidsruimte creëren, waardoor de geluidsoverlastproblematiek van de gemeentewerf kan worden opgelost. En dat betekent dat de provincie een nieuwe vergunning voor de werf kan afgeven.

55+-regeling vrijwillige brandweer Oosterhout
Burgemeester en wethouders hebben het bestaande 55+-beleid voor leden van de vrijwillige brandweer bevestigd. Kern van dit beleid is dat vrijwilligers tot hun zestigste in “repressieve dienst” (daadwerkelijke brandbestrijding, inzet bij ongevallen en rampen) kunnen blijven.

Faciliteiten recreatieoord De Warande
Burgemeester en wethouders hebben besloten € 34.825 uit te trekken voor de vervanging van trampolines, de aanleg van een skelterbaan en een “panna-voetbalveld” op recreatieoord De Warande. Met het bedrag is in het investeringsprogramma voor 2005 rekening gehouden.

Raadsnota benoeming lid Regionale Programmaraad Breda
Burgemeester en wethouders gaan de gemeenteraad verzoeken de heer M. van der Vorst te benoemen tot lid van de Regionale Programmaraad Breda. Hij volgt in deze functie de heer L. Kok op. De Programmaraad adviseert Casema over de programmakeuze voor een aantal gemeenten in de regio.

Investeringen in Oosterhoutse rioleringen
Burgemeester en wethouders heeft besloten tot de volgende investeringen in het Oosterhoutse rioleringsnetwerk:

  • de aanleg van drie overstortputten op de bedrijventerreinen Weststad I en 2, voor een bedrag van € 670.000.
  • het aanpassen van de rioolgemalen aan het Paterserf en het Dorsvlegelpad, voor een bedrag van € 210.000;
  • voorbereidende werkzaamheden, tot een bedrag van € 27.025, voor de vervanging van het riool op het terrein van OTC De Warande;
  • het maken van een capaciteitsberekening voor het rioolstelsel van Oosterheide. Hieraan is een bedrag van € 16.700 verbonden;
  • rioolmaatregelen om wateroverlast tegen te gaan in de Kerkstraat. Kosten: € 8.863.

Met al deze investeringen is in de begroting en de investeringsplanning rekening gehouden.

Overeenkomst met provincie over beheer N282
B. en w. hebben besloten een overeenkomst met de provincie Noord-Brabant aan te gaan over het beheer van het op Oosterhouts grondgebied gelegen deel van de N282 (Rijksweg Dorst).

Huldiging vierdaagselopers
B. en w. hebben besloten de jaarlijkse huldiging van de Oosterhoutse vierdaagselopers met ingang van 2006 te laten plaatsvinden in het stadhuis.

Adviescommissie bezwaarschriften sociale zekerheid
Het college gaat de raad vragen akkoord te gaan met uitbreiding van het aantal leden van de adviescommissie sociale zekerheid van 5 naar (maximaal 7 leden en daartoe de verordening aan te passen. De adviescommissie sociale zekerheid adviseert B&W over de besluitvorming op bezwaarschriften op het brede terrein van de sociale zekerheid. De afgelopen jaren is het aantal zaken waarover de commissie heeft geadviseerd aanzienlijk toegenomen. In 2003 behandelde de commissie 63 zaken in 11 vergaderingen. In 2004 waren dat 94 zaken in 15 bijeenkomsten en in 2005 ging het om 91 zaken in 13 bijeenkomsten. In 2006 zal, naar verwachting, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) worden ingevoerd en dit zal waarschijnlijk leiden tot extra bezwaren.

Krediet fijnmazig openbaar vervoer (Buurtbussen)
Het college heeft besloten een bedrag van 20.000 beschikbaar te stellen voor een onderzoek naar fijnmazig openbaar vervoer in Oosterhout. In mei 2005 heeft de gemeenteraad van Oosterhout een motie aangenomen waarin wordt gevraagd om een onderzoek naar de haalbaarheid van aanvullend fijnmazig openbaar vervoer in Oosterhout als aanvulling op de nieuwe HOV-verbinding naar Breda. Naar aanleiding van de motie is destijds een plan van aanpak opgesteld en zijn bij diverse bureaus offertes opgevraagd voor de uitvoering van een dergelijk onderzoek. De keuze is uiteindelijk gevallen op Memo BV. Dit bureau start komende maand met het onderzoek.

Reactie Ontwikkelingsvisie Breda 2020
Het college van b.en w. heeft in een brief zijn reactie gegeven op de ontwikkelingsvisie Breda 2020. Het Oosterhoutse college wijst in haar brief op het belang van een blijvend goede afstemming over ruimtelijke – en infrastructurele vraagstukken rondom Teteringen, Bavel en Dorst.

Eindresultaten onderzoek risicovolle platte daken bij voor publiek toegankelijke gebouwen
Mede op verzoek van het ministerie van VROM is de gemeente Oosterhout in 2003 gestart met een onderzoek naar risicovolle daken. Na een uitgebreide inspectie zijn uiteindelijk 13 daken aangepast. Het college heeft kennis genomen van de onderzoeksresultaten.

Walther Hoosemans

+++

Nieuws uit de dorpsraad

2006
Aan het begin van het nieuwe jaar wensen wij alle inwoners van ons Kerkdorp een gelukkig maar vooral een gezond 2006 toe. Wij willen iedereen bedanken voor de belangstelling en ondersteuning die wij in het afgelopen jaar van u ontvingen. Met een aantal nieuwe leden, die ons in het laatste deel van 2005 kwam versterken, zetten wij ons in het nieuwe jaar in om de belangen van Dorst op meerdere niveaus te behartigen. Een aantal zaken zal in 2006 onze speciale aandacht krijgen naast de meer routineachtige dingen die zo in de loop van het jaar passeren. Hoog op de agenda voor het nieuwe jaar staan de woningbouwplannen van gemeente Oosterhout, het eventueel opzetten van een Dorpspunt Dorst en de uitvoeringsplannen van Staatsbosbeheer met betrekking tot de boswachterij.

Woningbouw
In de Dorpsraad vergadering van 14 december 2005 gaf mevrouw Verhoef van gemeente Oosterhout toelichting op de stand van zaken betreffende woningbouwplannen in de periode 2005 – 2015. De zgn. Atlas Strategische Gebiedsvisie Dorst en omgeving is inmiddels gereed en kan via het internetadres van gemeente Oosterhout bekeken worden (www.oosterhout.nl). Deze atlas geeft uit verschillende invalshoeken een beeld over het gebied waar in de toekomst gebouwd kan gaan worden en vormt de grondslag voor het uitwerkingsplan van provincie en gemeente. Het betreft dus een afronding van de inventarisatiefase. De volgende stap is planvorming die naar verluidt in januari 2006 wordt afgerond. Aansluitend komt er een inspraakronde die gepland is voor februari 2006. Wij gaan ervan uit dat de plannenmakers mede rekening zullen houden met de input die Dorpsraad Dorst vorig voorjaar aan de gemeente gegeven heeft. Onze hoofdpunten waren toen:

  • Respecteer de groene zone tussen de industrie van Breda en het Kerkdorp.
  • Kijk naar mogelijkheden voor woningbouw binnen het dorp op verschillende locaties.
  • Maximeer het aantal te bouwen woningen op 200 eenheden, boven bestaande plannen.

Wij stellen het op prijs dat de communicatie over dit onderwerp tussen gemeente en Dorpsraad goed is en kijken met u uit naar het vervolg van dit project.

Quickscan en Prisma
Op 12 december 2005 was er een bijeenkomst in het gemeentehuis georganiseerd door de wijkcoördinator Bas Dirven met Prisma Brabant en de kerkdorpen. Doel van de vergadering was om vast te stellen of de kerkdorpen van Oosterhout belangstelling hebben voor een zgn. quickscan, uit te voeren door Prisma. Wat houdt een quickscan in? Het is een inventarisatie van allerlei zaken die betrekking hebben op bijvoorbeeld Dorst, zoals:

  • Demografische gegevens, hoeveel mensen wonen er en in welke leeftijdscategorieën.
  • Bestand van woningen: huur, koop, boerderijen etc.
  • Overzicht vrijwilligerswerk.
  • Zorgvoorzieningen.
  • Verenigingsleven , sportclubs , vrije tijd, hobby etc.
  • Welzijn voorzieningen, denk aan de Klip.
  • Cultuur, recreatie en educatie, waar gebeurt wat?
  • Particuliere diensten.
  • Sociaal- economische aspecten. Welke bedrijven zijn er in ons dorp?

Kortom een totaaloverzicht van dingen en activiteiten die in Dorst zijn of plaatsvinden. Als Dorpsraad hebben wij er aan toegevoegd dat wij graag , als onderdeel van de quick-scan een beeld willen hebben van de sociale cohesie in ons Dorp. Dit is van belang om vast te stellen of en zo ja, hoe wij verder moeten gaan met de installatie van een dorpspunt voor Dorst. Wij hebben ingestemd met de quick-scan en verwachten begin februari 2006 de resultaten.

Dorpspunt
Vooruitlopend op het eventueel inrichten van een ‘’Dorpspunt’’ is Dorpsraad al begonnen met het verwelkomen van nieuwe dorpsbewoners. Noem het maar een proef. Dorpsraad heet mensen welkom en wijst middels een brief, met de meest recente papieren versie van het digitale nieuwsblad, b.v. op verenigingen en andere faciliteiten in Dorst. In de tussentijd is Dorpsraad bezig met een opzet voor een definitieve versie.

Meldpunt Oosterhout: 0162 48 99 99
Wij maken alle inwoners van Dorst nogmaals attent op het Centrale Meldpunt van gemeente Oosterhout. Als u vragen, opmerkingen en klachten heeft over de openbare ruimte en afvalverwijdering in ons dorp dan kunt u terecht op telefoon 0162 48 99 99. Een defecte lantaarnpaal, een kapot verkeersbord , zwerfvuil dat niet opgeruimd wordt, dat soort zaken wordt bedoeld. Echt het helpt! De problemen zijn meestal binnen een werkdag verholpen.

Veiligheid
Door onze wijkagent, Yuksel Demir, werden wij attent gemaakt op een aantal preventieve maatregelen om inbraken zoveel mogelijk te voorkomen. Inbraken worden meestal gepleegd tussen vijf uur ’s middags en negen uur ’s avonds. Een deur of raam aan de achterzijde van de woning wordt geforceerd en naast persoonlijke zaken en kostbaarheden wordt er vooral het veiligheidsgevoel in eigen huis weggenomen.
Gebruikelijk preventieve tips zijn:

  • Goed gekwalificeerd hang- en sluitwerk
  • Licht aan laten als u NIET thuis bent
  • Geen klimmateriaal bij de woning
  • Zorg voor voldoende buitenverlichting, al of niet met sensoren

Daarnaast nog een aantal zaken, die kunnen voorkomen dat er ingebroken wordt:

  • Vraag of uw buren een oogje in het zeil houden als u weg bent.
  • Let op verdachte figuren in uw buurt; wees alert en meld dit als u denkt dat het nodig is.
  • Denk niet als U het geluid van brekend glas hoort: “hé, bij de buren valt een glas om”, maar ga even kijken of dat echt zo is.
  • Spreek elkaar aan op onveilige situaties en/of gedrag. SAMEN moeten we de inbrekers op afstand houden!
  • Meld verdachte situaties bij de politie: 0900-8844, of, als het urgent is: 112.

Uw wijkagent heeft uitgebreide informatie over veilig wonen en tips over goed hang- en sluitwerk.

+++

Geschiedenis van Dorst

De woonomgeving
Bekijken we de kadasterkaart van ±1830 dan zien we dat het grondgebied van Dorst in verschillende gebieden is opgedeeld. Straatnamen waren er nog niet en om de administratie overzichtelijk te houden was het grondgebied opgedeeld in wijken. Vanaf het begin is Steenhoven; Seters en Dorst een administratieve eenheid. In 1839 bij de eerste volkstelling telt men in Dorst vanaf nummer 232 door tot 268. Dezelfde manier van huisnummering komen we ook tegen in het latere bevolkingsregister vanaf 1850. In het register van 1920 komen we de panden Rijksweg 96 en 98 nog tegen onder het nummer 120c1 cq 120c1a. Voor 1811 was er helemaal geen nummering en was het dus wenselijk om een perceel zo nauwkeurig mogelijk te omschrijven. De ligging van een perceel werd bepaald door de eigenaren van de omliggende percelen te noemen. Een voorbeeld van een perceelomschrijving vinden we in de vestbrief van 8 maart 1448; Jan Aertssen vendit Marie Jan Katelinesdochter van Holte 2 veertel rog erfpacht te betalen op Lichtmisse uit en op de helft van halfvierendeel bunder erfs gelegen te Dorst naast Thijs Niclijsse erve op bijde zijde, strekkende met beide einde op ‘s Herenstraat.
Gevest anno 8 maart1448. Welke erfpacht voorn. de zelve Jan bestorve is van zijn oude moeder. Met ’s Herenstraat wordt de Baarschotestraat bedoeld, want dit is de verbindingsweg vanaf Breda naar ’s Hertogenbosch.
Een ander voorbeeld is van 25 januari 1538; Marie Cleijs Goossensdochter met Aert Janssen van den Voorthuizen hare man en voogd verkopen Cornelis Cleijs Willemsem omtrent een bunder erf gelegen tot Dorst; Peter die Heich op de oostzijde en de Berschot op de westzijde en noordwaarts, houdende zuidwaarts op ’s Herenstraat. Te vrijen en te waren met Herenchijns en 25 stuivers erfchijns en nog 8 gulden loschijns jaarlijks uitgaande.
Gevest 25 januari 1538. In deze omschrijving komen we een veel gebruikte omschrijving een perceelligging tegen. Daar men nog niet beschikte over een kompas ging men uit van de zonnestand. De windroos werd op de kaarten niet met de noordpunt naar boven maar naar onderen getekend. De omschrijving van de ligging van een per begon dan meestal, zoals in bovenstaand voorbeeld, vanuit het oosten. Afhankelijk van de gegevens werden de andere windrichtingen genoemd, meestal over zuid naar west en noord. Het genoemde perceel ligt dus aan de noordzijde van de Baarschotsestraat. Om tot een nog duidelijkere omschrijving van een perceel te komen werd bepaald gebied met een veldnaam aangeduid. Op de eerste kadasterkaart komen de volgende veldnamen tegen; het Droogblik, den Berschot, Koeistraat, Kapeleind, de Meerberg, Heiningen, de Rietschotten, de Scholen, de Houwen, de Schotjes, de Dortse Ackers, de Boontuinen, de Leverden, de Hoge Ackers, het Breedven en de Woestein. Naast deze namen komen we in het archief nog andere veldnamen tegen zoals de Bosheining en Knevelhoeken.

Naast de in het archief aanwezige kadasterkaart is deze tegenwoordig ook terug te vinden op www.dewoonomgeving.nl . De kwaliteit is slecht zodat de kaart moeilijk uit te printen is.

Onderstaand een gedeelte van Dorst wat als Kapeleind op de kadasterkaart voorkomt en waar nu het Dorpsplein, Spoorstraat en een gedeelte van de Dennenlaan is terug te vinden. Naast het kaartje uit ±1830 heb ik de huidige situatie afgedrukt. Op het rechter kaartje is te zien dat de Spoorstraat nog hetzelfde loopt als “De Baan naar Oosterhout”op het linker kaartje. Afgezien van de woningbouw is de grootste verandering in de omgeving van de Rijksweg. Waar de naam Kapeleind vandaan komt weet ik niet zeker. Het kan zijn dat het te maken heeft met de schuurkerk die aan het begin van dit gebied gestaan heeft.

Gedeelte uit de kadasterkaart van ± 1830. Het donker grijze vakje linksonder is de boerderij naast de kerk.
Gedeelte uit een recente kaart van Dorst. Het donker grijze vlakje linksonder is weer de boerderij naast de kerk.

Literatuur:
Regionaal Historisch Centrum Tilburg;
Rechterlijk archief 256050 en 270008v.
Oud Administratief archief; gemaallijsten van Oosterhout
Na 1811
Kadasterkaarten sectie K de bladen 1, 2 en 3.
Volkstelling 1839.
Bevolkingregister 1850/1860; 1861/1870; 1870/1880/1880/1890; 1890/1900; 1900/1910; 1910/1920 en 1920/1938.
Tabel omnummering huisnummers.

Wordt vervolgd, Piet van Beek

+++

Sponsor van de maand

Rabobank
Het jaar 2006 is begonnen en voor een ieder in en buiten Dorst staan er weer allerlei evenementen op het programma. De lokale politici gaan dit jaar weer rollebollend met elkaar over straat in de hoop stemmen bij elkaar af te snoepen in de strijd om zetels in de gemeenteraad. Ook Dorst kent enkele politici, onder andere Harry Claassen en Walther Hoosemans, die zich van hun beste kant laten om zodoende de kiezer over te halen hun stem aan zijn of haar partij te geven. Ook heel sportminnend Nederland, waarbij een heleboel Dorstenaren gerekend kunnen worden, zit in 2006 weer menigmaal op het puntje van haar stoel. Diegenen die van sneeuw en ijs houden kunnen hun hart op halen tijdens de Olympische Winterspelen in Turijn. En de voetballiefhebbers kijken nu al likkebaardend uit naar 8 juni, want dan begint in Duitsland de mondiale strijd om wie zich uiteindelijk vier jaar lang wereldkampioen mag noemen. De oranje feestartikelen en tierlantijnen kunnen dus alvast van zolder gehaald worden. Maar ook ons dorp staat komend jaar drie dagen lang in het teken van voetbal. Voetbalvereniging Neerlandia ’31 viert van 25 tot en met 27 augustus in een jubileumweekend haar 75-jarig bestaan.

Wij als redactie van Nieuwsuitdorst willen in 2006 een aantal nieuwe onderwerpen aan onze site toevoegen. Een daarvan, vind per direct zijn vuurdoop. Omdat het ons wel aardig leek de sponsors, die het mede mogelijk maken dat deze website kan blijven draaien, eens in the picture te zetten brengen wij vanaf heden maandelijks de rubriek Sponsor van de Maand. Gepast leek het ons de Rabobank de aftrap te laten verrichten van de nieuwe rubriek, aangezien hun (financiële) steun er ruim een jaar geleden mede aan bijdroeg dat www.nieuwsuitdorst.nl gelanceerd kon worden. Wij spraken daartoe met Loek Weterings, die als financieel controller werkzaam is bij de Rabobank Amerstreek. De Dorstenaar was eind 2004 tevens één van de personen die mee heeft geholpen met het opstarten van Nieuwsuitdorst. De meeste Dorstenaren kennen hem waarschijnlijk wel van zijn activiteiten bij Neerlandia, waar hij deel uitmaakt van de jeugdcommissie.

Waarom heeft de Rabobank besloten een website in een klein dorpje als Dorst financieel te ondersteunen? “Wij zijn opgericht als een coöperatieve Rabobank waarvan de leden betrokken zijn bij het werkgebied”, zegt Loek Weterings. Dit sluit helemaal aan bij wat de blonde jongeman in de Rabobank-reclame verteld over de geschiedenis van de onderneming als hij in een Afrikaans land op een vliegveld aankomt: ‘Founded by farmers’. Weterings: “Wij willen dicht bij de mensen staan en kleinschalige projecten ondersteunen. Verenigingen die buiten het subsidiepotje vallen toch enige steun bieden. Voor mij is het binnen de Rabobank gemakkelijk een signaal af te geven en de steun aan Nieuwsuitdorst past binnen het budget.”

De volgende plaatsen vallen onder Rabobank Amerstreek: Oosterhout, Dorst, Den Hout, Oosteind, Teteringen, Terheijden, Zevenbergschen Hoek, Raamsdonk, Raamsdonksveer, Geertruidenberg, Drimmelen, Made, Hooge Zwaluwe en Lage Zwaluwe. “Eigenlijk het hele gebied onder de Amercentrale”, aldus Weterings. Hoe is hij betrokken geraakt bij de totstandkoming van Nieuwsuitdorst? “Vanuit Neerlandia was toen net bezig met het promoten van de internetsite die toen in ontwikkeling was. Wij gebruiken het nu bij Neerlandia zelfs als intern communicatiemiddel bij de jeugd. Bijna iedereen heeft internet tot zijn ontwikkeling.” Weterings pakt even zijn administratie erbij om dit gegeven met cijfers kracht bij te zetten. “Van de 165 jeugdleden heeft er slechts 1 geen internetaansluiting.” Maar even terug naar Nieuwsuitdorst en het vroegere Nieuwsblad Dorst. “Bij de Rabobank zit ik in de commissie Samenleving, die lokale initiatieven ondersteunt. Zo kon ik het dorpsblad, toen dat nog bestond, ook een impuls geven om langer te blijven bestaan.” Toch ging het papieren Nieuwsblad Dorst ter ziele, en werd deze website geboren. Weterings werd gevraagd zijn mening te geven bij de totstandkoming van de website. “Ik was op de hoogte van het idee dat het Nieuwsblad digitaal wilde gaan. Toen ben ik door Toine van Wezel benaderd om, onder andere met Bert van Velthoven, bij de besprekingen te zijn. Ik vind het ook knap dat er nu naast de website ook nog (in beperkte hoeveelheid, red.) een papieren versie is met veel informatie. Als ik bij mijn moeder of oma kom zie ik toch altijd de papieren versie in de krantenbak liggen. Er wordt toch naar gepakt door mensen die geen internet hebben. Ook vind ik de website inhoudelijk gevarieerd. Via internet heb je veel bereik binnen Dorst. Dan moet je proberen op een creatieve manier mensen te lokken.”

Weterings denkt aan één artikel dat op Nieuwsuitdorst heeft gestaan met heel veel plezier terug. “Ik vond het geweldig dat toen mijn oma honderd werd daar door Bram Vrolijk veel aandacht aan werd besteed op de site.”

Kijk voor meer informatie over de Rabobank op www.rabobank.nl

+++

Uit het Wando Journaal van december 1968 

Dorst en het gemeentebestuur
Toen in 1813 de Franse heerschappij (1795-1813) was beëindigd, werd er een stedelijk bestuur ingesteld, bestaande uit een burgemeester, een vice-burgemeester en 12 raadsleden. Dit bestuur fungeerde tot 1815, toen er 15 raadsleden werden benoemd, waaronder 3 burgemeesters, geïnstalleerd 2 januari 1816. De burgemeesters traden om het jaar af. Dit duurde tot 15 maart 1824, toen weer een nieuw bestuur werd gekozen, bestaande uit 15 leden, waaronder een burgemeester en twee wethouders. Ze werden voor hun leven lang benoemd, Dit is gebleven tot 1851, toen door de stembevoegde ingezetene een gemeenteraad werd gekozen, bestaande uit 13 leden, burgemeester en wethouders daaronder inbegrepen. Deze werden gekozen voor 6 jaar. We gaan nu eens zien, wie Dorst als raadslid hebben vertegenwoordigd.

  • 1821 Hendrik Wagemakers, die in de plaats van Chr. Liefmans uit Oosterhout. Deze was overleden en door het kiescollege benoemd H. Wagemakers, bouwman te Dorst. Hij is eervol ontslagen in 1836, gestorven in 1857.
  • 1836 In zijn plaats werd gekozen Machiel Govers, geboren te Meerle 1 januari 1788, wonende te Dorst, van beroep winkelier.
  • 1841 Gekozen Peter Boomaars, geboren 18 februari 1787, gehuwd, vier kinderen, wonende te Dorst, bouwman.
  • 1865 M. Govers was niet herkozen. In zijn plaats kwam Johannes van Sundert, geboren te Ginneken 14 juli 1822. In de krant van 9 juli 1865 staat de volgende advertentie:

De ondergetekende, dankbaar voor het herhaaldelijk in het gestelde vertrouwen, geeft bij deze zijn medeburgers te kennen, dat hij, uit hoofde zijner vergevorderde jaren, bij de aanstaande verkiezing van leden van de gemeenteraad verzoekt buiten aanmerking te blijven.

  • 8 juli 1865, M. Govers. Hij was toen 77 jaar en is gestorven 19 juli 1868, 80 jaar oud.
  • 1871 25 oktober – Verleden zondag is op het gehucht Dorst overleden dhr. J. van Sundert op 49 jarige leeftijd. Hij was sedert 19 juli 1865 lid van de raad. in zijn plaats kwam Louis Boomaars tot 1877.
  • 1877 Deze werd in 1877 niet herkozen. Zijn opvolger was Adrianus Johannes van Sundert, die precies 25 jaar raadslid is geweest tot 1902, toen hij onze gemeente verliet.

Uit het raadsverslag van 4 september 1877: De nieuw benoemde leden S. Fick, P. Key, C. W. Oomen en A. J. van Sundert, door de secretaris binnengeleid, leggen in handen van de voorzitter de bij de wet gevorderde eden af, waarna de drie eerst-genoemde met hun herbenoeming, de laatste met de benoeming als raadslid worden gelukgewenst, waarvoor het lid Fick namens de overige hartelijke dank betuigd.

Toen van Sundert in 1902 vertrok, schreef hij de volgende afscheidsbrief:

Dorst, 18 juni 1902

Edelachtbare Heren!

Hoewel met weerzin, nadat ik zovele achtereenvolgende jaren als lid in de gemeenteraad heb zitting gehad, ben ik door mijn aanstaande vertrek op 23 juni verplicht de functie neer te leggen, die ik al die tijd met lust heb vervuld. Maar ook nadat het mij vergund is als raadslid in het heil der gemeente Oosterhout werkzaam te zijn, zullen haar belangen mij na aan het hart liggen, en ook de heren met wie ik als raadslid samenwerkte, zal ik, als vrienden gedenken. U, mijnheer de voorzitter, en de overige heren mijn dank betuigende voor de vele bewijzen van vriendschap van U ondervonden tijdens mijn lidmaatschap van de gemeenteraad, neem ik afscheid met de wens, dat onder uw wijs bestuur de gemeente Oosterhout meer en meer in welvaart en bloei moge toenemen.

Met de meeste hoogachting,

A. J. van Sundert.

  • 1902 In zijn plaats werd gekozen Petrus Schoenmakers, die tot 1919 raadslid bleef.
  • 1919 Toen werd lid van de raad Boswachter A. van Dijk Sr., die in 1929 wethouder werd. Hij kreeg toen 8 van de 14 stemmen en nam de benoeming aan onder voorwaarde, dat deze betrekking verenigbaar was met zijn ambt, waarvoor hij de beslissing behoefde van de minister.
  • 1931 P. Huybrechts, wordt lid van de raad tot 1944.
  • 1945 Na de noodraad in 1944 werd een definitieve gekozen, waarin A. J. van Dijk Jr., sinds 1953 wethouder. Ook C. van Gool is van 1945 tot 1949 raadslid geweest.
  • 1962 L. van Loon wordt raadslid tot 1966.

In de vijftiger jaren was raadslid voor Dorst C. van Beek 1958-1962

  • 1968 Wethouder van Dijk neemt om gezondheidsredenen ontslag als wethouder en raadslid, zodat momenteel Dorst niet in de raad is vertegenwoordigd. Dhr. van Dijk wordt om zijn vele verdiensten tot ere-burger van Oosterhout benoemd en ontving tevens van Oosterhout benoemd en ontving tevens de onderscheiding van Ridder in de Orde Oranje Nassau.

In de 18e eeuw en daarvoor bestond het bestuur van de vrijheid en heerlijkheid Oosterhout uit schout (vanaf 1766 Drossaard genoemd) en schepenen. Deze waren zes of zeven in getal en kan men met wet houders vergelijken, trouwens in België woorden de wethouders nog schepen genoemd. De buitenwijken hadden beëdigde afgevaardigden, getal, meestal 2 per buurt of gehucht. Ze stonden schout en schepenen bij vooral als er op de gehuchten iets moest gebeuren, bijvoorbeeld schouw maken, inkwartiering, vormen van patrouilles, collectes, feestelijkheden, taxaties enzovoort. Een paar voorbeelden hiervan:

  • 1686 Betaald aan Robbrecht Jan Robbrecht, Gezworven te Dorst 7 g. 4 st. voor verschot door hem gedaan aan hout, nagels en arbeidsloon in ’t maken van twee schoren te Dorst.
  • 1718 Aan Jan Jan Robbrechts 10 g. 8 st. voor het leggen van een heul of schoor in de heerban te Dorst.
  • 1725 Aan Jan Gijsbr. Stapel, gezworen van Dorst, de som van 5 g. 17 st. 8 penningen over verschot aan een heul te Dorst (er gingen 16 penningen in een stuiver).

Samengesteld door Albert Minjon †

+++

Uit het Wando Journaal van november 1971

Dieren in de winter
De winter is voor de meeste dieren vaak de moeilijkste tijd. Korte dagen – minder tijd om voedsel te zoeken. Kale velden en kale bomen. Minder beschutting tegen kou en wind. Ook meer kans om door de vijand gezien te woorden. Soms is de bodem keihard, of ligt er een dikke laag sneeuw of is alles met ijzel bedekt. Het voedsel is dan onbruikbaar voor veel dieren. Het is dus vaak een benarde tijd. Veel vogels verlaten dan ook onze streken en trekken naar oorden met een milder klimaat en dus meer kans op voldoende voedsel. Het zijn trekvogels. Een zeer bekende trekvogel is de zwaluw, ooievaar en de koekoek. Vogels die iedereen kent ze dus ook direct mist. Je ziet nu geen zwaluw meer. Maar er zijn er nog veel meer, veel onbekende vogels die toch nog algemeen voorkomen, zoals: leeuwerik, nachtegaal, tjiftjaf, tuinfluiter. Veel vogels trekken dus niet meer uit ons land weg. Maar er komen ook vogels uit het hoge noorden hier de winter doorbrengen. Zij vinden ons klimaat in de winter nog behaaglijk. Een zeer bekend voorbeeld is de bonte kraai. Maar in de winter zijn in ons land ook nog veel meer zwarte kraaien, eksters, roeken en Vlaamse gaaien. Tussen onze kraaiachtige zitten dan ook vele noordelijke soortgenoten. Je kunt ze echter niet uit elkaar kennen. Een ander middel om aan de ellende en narigheid te ontkomen is een winterslaap te houden. Als de dagen korter, de natuur killer en de voedsel voorraad schraler wordt, slapen ze en in het voorjaar ontwaken ze weer. In de winterslaap teren ze op hun vel. Ze gaan lekker dik en vet de winter in en komen in de lente broodmager weer tevoorschijn. Bekende voorbeelden zijn de egel, de vleermuis, de kikker, de pad, de hagedis, de salamander en in het buitenland de marmot, de goudhamster, de hamster en de beer. Tijdens de winterslaap hebben in het lichaam van het dier grote veranderingen plaats. Het hart staat praktisch stil, het bloed stroomt uiterst langzaam, van de ademhaling is nauwelijks iets te merken, er wordt geen voedsel opgenomen en er heeft dus ook geen uitscheiding plaats van urine en faeces (mest). Het dier leeft dus in een soort van verdoofde toestand. Toch is er voor de zeer geringe beweging van het hart, bloedstroom en ademhaling een kleine hoeveelheid voedsel nodig. Daarvoor gebruikt het dier het aanwezige vet. Om afkoeling te voorkomen maken de winterslapers een nest van dor gras, dorre bladeren, mos enz. en kruipen daar meestal opgerold in. Zo wachten ze rustig de lente af. De lichaamstemperatuur mag niet beneden de 6 à 7 graden Celsius dalen. Gebeurt dit, dan wordt het dier wakker en brengt een hevig trillende beweging, waardoor de lichaamstemperatuur opgevoerd wordt en slaapt dan weer in. Vleermuizen trekken bovendien in grote hoeveelheden naar Limburgse grotten en brengen daar slapend de winter door. In deze grotten heerst een constante temperatuur van 6 à 7 graden Celsius. Bovendien is de lucht er vochtig. Het is een zeer goed milieu voor de overwinterende vleermuis. In de winter zie je ook geen insecten (vliegen, muggen, vlinders, hommels). Hoe komen zulke, voor ons oog tere beestjes, de winter door? Dat bewaren we voor de volgende keer.

C. v. Alphen †

+++

Bedankbrief

Inwoners van Dorst bedankt,
Met veel plezier en energie hebben we dit jaar weer aan de kerststal gewerkt, die ruim drie weken op het dorpsplein heeft gestaan. Door oplettende buren en dorpsgenoten hebben we de stal weer veilig op kunnen bergen voor volgend jaar. Dankzij sponsors en uw bijdrage door het kopen van een kerstboom kunnen we de kerststal goed onderhouden en eventueel uitbreiden. Graag willen we iedereen die op wat voor wijze hieraan heeft bijgedragen heel hartelijk bedanken.

C.V. de Dorstlessers