Februari 2006
Uit het archief van NieuwsuitDorst. Afbeeldingen en foto’s zijn weggelaten, deze zijn op te vragen via  info@nieuwsuitdorst.nl.

+++

Voorwoord

Even dit:
De kop is eraf… januari 2006 behoort met al zijn wisselvalligheden alweer tot het verleden. Februari beloofd niet veel stabieler te worden terwijl ik al mijn hoop op deze maand had gezet voor een elfstedentocht… Gelukkig hoeft februari niet saai te zijn. Met carnaval in aantocht valt er voor velen weer genoeg voor te bereiden. De voorpret die bij de kinderen van de gezichten straalt doet vermoeden dat het voor hen in ieder geval weer een dolle boel zal worden, meer dan elkaar hebben ze niet nodig om lol te maken, mooi toch?

De site staat ook deze maand weer vol met interessante en leuke wetenswaardigheden. We zijn blij dat de vaste schrijvers trouw hun stukjes inleveren en zo de basis vormen voor een (al zeg ik het zelf) best veelzijdig nieuwsblad. Leuk om te zien is dat de site ook bezocht wordt vanuit het buitenland. De Verenigde Staten, Zweden, België en Duitsland zijn de landen vanwaar onze site het meest wordt bezocht (behalve Nederland natuurlijk). Nieuwsgierig ben ik dus naar de mensen die vanuit het buitenland onze site bezoeken. Zijn dit voormalige inwoners van Dorst, mensen die vanuit Dorst in het buitenland op vakantie zijn en even wat Dorpsnieuws willen lezen of zijn het mensen die, op zoek naar iets anders, toevallig op onze site belanden?? Bij deze roep ik onze buitenlandse lezers op mij een mailtje te sturen met hun motivatie om onze site te lezen. Wellicht zitten er ex-dorpsgenoten in het verre die graag een boodschap over willen brengen aan familie of bekenden hier in het Dorstse?? Dit kan in het algemeen natuurlijk via de site maar ook buiten de site om als dat gewenst is.

Met spanning zie ik de reacties tegemoet. De eerlijkheid gebied mij te zeggen dat het vooral enorme nieuwsgierigheid is. Wie lezen onze site? Wat vinden ze ervan?

Alvast een leutig carnaval gewenst en tot volgende maand.

Met vriendelijke groet, Wilma van Dijk-Stolk

+++

Groeten uit Dorst – uit Nieuwsblad Dorst september 1993

Op de foto ziet U mijn oude huisjes zoals die vele Dorstenaren nog wel gekend hebben. Met enige weemoed heb ik ze enkele jaren geleden afgebroken. Ze stonden te dicht aan de weg en omdat de tuin groot genoeg was ben ik maar wat achteruit gekrabbeld. Overigens zonder één cent subsidie. Om U een indruk te geven hoe het een Dorstse familie in de loop van de eeuwen verging het volgende: Dionisius Corneliszoon van Alphen, gehuwd met Maria Onickx, trok in 1792 vanuit Chaam naar Dorst. Hij vestigde zich in het pand dat op de foto in Groeten uit Dorst Nr 2 is afgebeeld. Dionisius zat niet stil. Hij was wagenmakerbaas, boer en kastelein maar hij had ook nog twaalf kinderen. Het pand en de grond aan de Oude Tilburgsebaan bleven in de familie maar in 1824 werd de grond vanwege de aanleg der Groote Weg der eerste klasse, nu Rijksweg geheten, overhoeks in twee driehoeken verdeeld. In het ouderlijk huis, dus aan de Noordkant van de Rijksweg, bleef aanvan­kelijk Franciscus van Alphen wonen. Toen die in 1915 overleed werd zijn plaats ingenomen door zijn broer Johannes. In Dorst bekende nakomelingen van Johannes van Alphen zijn Jan van Alphen, Bavelstraat, Mevr. Beekers van Alphen, Baarschotse­straat en Mevr. v.d. Schriek van Alphen, Oude Tilburgsebaan. Deze laatste woont dus nog steeds, net als ik, op voorvaderlijk grond! Op de zuidelijke driehoek bouwde mijn grootvader Adriaan van Alphen in 1890 twee huizen en later nog een werkplaats. Hij woonde dus tegenover zijn broer en alles verliep blijkbaar in goede harmonie want ze deden samen van een waterput! We spreken over de tijd dat er nagenoeg geen verkeer was. Mijn grootvader Adriaan is in 1911 overleden en zijn timmerbedrijf ging door allerlei omstandigheden teniet. Zoals gezegd is alles wat hij bouwde nu afgebroken maar op het stuk grond wat in 1792 door Dionisius van Alphen werd betrokken mochten we op 6 April 1993 Lucas Adrianus (Lex) van Alphen verwelko­men. Acht pond zwaar, zoon van Coen van Alphen en Yvonne van Nus. Deze kleine Lex is welgeteld de achtste generatie van de familie van Alphen die hier in Dorst op hetzelfde stukje grond woont. Wij hopen dat hij voorspoedig groot groeit en dat hij straks, net als de voorgaande generaties van Alphen, zijn bijdrage aan de leefgemeenschap Dorst zal leveren.

Groeten, Jos van Alphen

+++

Nieuws uit het gemeentehuis

Den Hout beschermd dorpsgezicht
Het college vraagt de raad advies uit te brengen over het voorstel van de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen om Den Hout aan te wijzen als beschermd dorpsgezicht in de zin van de Monumentenwet 1988. Door Den Hout aan te wijzen als beschermd gezicht wordt de karakteristieke structuur en kwaliteit van het gebied onderkend. Ruimtelijke ontwikkelingen in het gebied zullen moeten inspelen op de aanwezige kwaliteiten.

Collectieve ziektenkostenverzekering voor minima
Het college heeft de vragen beantwoord van de heer Velds ex art. 41 van het Reglement van Orde van de Oosterhoutse gemeenteraad. De vragen gaan over een collectieve ziektenkostenverzekering voor minima. De gemeente kent al een aantal jaren een collectieve aanvullende ziektenkostenverzekering voor mensen met een wwb, ioaw of ioaz uitkering. N.a.v. de nota minimabeleid (2004) is deze verzekering uitgebreid naar de overige minima. Hierover zijn afspraken gemaakt met de zorgverzekeraars. Op 1 januari 2006 is de nieuwe Zorgverzekeringwet in werking getreden. Inmiddels vinden onderhandelingen plaats met de zorgverzekeraars OZ en VGZ over een collectieve basisverzekering voor minima. De verwachting is dat deze onderhandelingen begin februari afgerond worden.

Interventieprogramma armoede en gezondheid kinderen
In samenwerking met de GGD is enkele jaren gelden gestart met het interventieprogramma “Armoede een gezondheid van kinderen” . Het project is bedoeld om kinderen waarvan de gezondheid in de knel komt vanwege de armoedesituatie in het gezin, te hulp te schieten. De GGD heeft een offerte opgesteld voor de uitvoering van het programma voor het schooljaar 2005/2006. Het college gaat akkoord met de offerte. Ook gaat het college akkoord met een vergoeding van zwemlessen voor kinderen (tot 12 jaar) en een vergoeding voor deelname aan de voorschool (voormalige peuterspeelzaal) voor kinderen van ouders met een minimuminkomen.

Prioritering handhavingstaken leefomgeving
Het is de taak van de gemeente toezicht te houden op de regels op het terrein van de leefomgeving. Dit bevat zaken als regelgeving op het gebied van milieu, bouw- en woningtoezicht, Algemene Plaatselijke Verordening (APV), ruimtelijke ordening en brandveiligheid. Omdat het om zoveel taken gaat, is het noodzakelijk prioriteiten te stellen. Op dit moment vinden de voorbereidingen plaats voor het stellen van deze prioriteiten op basis van een model. De prioriteiten worden vastgelegd en vertaald in een handhavingprogramma. Het college heeft de lijst met taken vastgesteld die dient als basis voor de prioritering.

Collectieve overeenkomst ziektekostenverzekering voor leden vrijwillige brandweer en buitengewone ambtenaren van de burgerlijke stand
Burgemeester en wethouders hebben besloten een collectieve overeenkomst van ziektenkostenverzekering aan te gaan met het IZA waardoor voor leden van de vrijwillige brandweer en buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand de mogelijkheid bestaat om met korting een ziektenkostenverzekering af te sluiten bij IZA zorgverzekeraar.

Start inspraakprocedure bouw Marokkaanse gebedsruimte Beneluxweg
Het college heeft besloten te starten met de inspraakprocedure voor de bouw van een Marokkaanse gebedsruimte aan de Beneluxweg. De inspraak loopt van 26 januari tot en met 23 februari. Op 16 februari a.s. wordt in het stadhuis een inspraakbijeenkomst georganiseerd. Belangstellenden kunnen tussen 17.00 en 20.00 uur binnenlopen om de bouwplannen te bekijken en een reactie te geven.

Raadvoorstel subsidievernieuwing
Om de subsidieverstrekking te verduidelijken en te vereenvoudigen heeft het college van b. en w. in november 2005 nieuw subsidiebeleid geformuleerd. Met het nieuwe beleid wil de gemeente maatschappelijke ontwikkelingen ondersteunen en stimuleren. Het nieuwe beleid heeft in november/december 2005 ter inzage gelegen. De inspraakreacties hebben geleid tot twee wijzigingen in de Algemene Subsidieverordening Oosterhout 2006 (ASV 2006). De beslistermijn voor de gemeente wordt verkort van 13 naar 8 weken. Ook wordt het, onder voorwaarden, mogelijk voor de subsidieontvanger om een vermogen of reserve te kunnen opbouwen. Het college heeft de inspraaknota en de aangepaste Algemene Subsidieverordening Oosterhout 2006 vastgesteld en stelt de raad voor de aangepaste ASV en de Nota van uitgangspunten vast te stellen.

Starters op de Oosterhoutse woningmarkt
Voor zowel de éénverdienende als de tweeverdienende starter is het de laatste jaren steeds moeilijker geworden in Oosterhout een woning te kopen. Daarbij is Oosterhout aan het vergrijzen. Omdat Oosterhout een stad wil zijn waar alle leeftijdscategorieën een plek kunnen vinden en kunnen leven is het college op zoek gegaan naar mogelijkheden om de ‘Oosterhoutse starter‘ voor de stad te behouden. Het college heeft gekozen voor een tweeledige aanpak. Ten eerste worden starterleningen aangeboden via het stimuleringsfonds Volkshuisvesting. Ook wordt een pro actief beleid gevoerd waarbij specifieke locaties worden benoemd voor starters, met name in Zwaaikom. Inwoners van Dorst die belangstelling voor start- en beleidsnotitie Starters op de woningmarkt kunnen deze downloaden van de site van de gemeente Oosterhout www.oosterhout.nl.

Beveiligingsonderzoek reisdocumenten
Het college heeft kennis genomen van de onderzoeksresultaten van een intern onderzoek naar de afgifte van reisdocumenten. Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente Oosterhout aan bijna alle voorzieningen en maatregelen voldoet die bij wet worden gesteld. Om fraudebestrijding tegen te gaan zijn medewerkers van de afdeling publieksdiensten i.o zich inmiddels aan het specialiseren. Sinds 22 september 2004 is het voor gemeenten verplicht om jaarlijks een intern onderzoek te doen rondom de afgifte van reisdocumenten. Bij dit onderzoek wordt, kort samengevat, gecontroleerd of de gemeente een voldoende sterke schakel in het reisdocumentenproces is. Daarnaast verschaft het onderzoek informatie aan het ministerie van binnenlandse zaken. Tenslotte geeft dergelijk onderzoek een impuls om de kwaliteit van de beveiliging en het beveiligingsbewustzijn op peil te houden.

Walther Hoosemans

+++

Nieuws uit de dorpsraad

Renovatie van de Spoorstraat
N.a.v. terechte opmerkingen en klachten, na de renovatie van de Spoorstraat in december 2005, heeft de Dorpsraad direct contact opgenomen met de afdeling Wijk en Welzijn van Gemeente Oosterhout. De opmerkingen betroffen een gevaarlijke situatie direct na de overweg waar autoverkeer soms op de overweg tot stilstand kwam door een wegversmallingtrottoir en het ontbreken van parkeermogelijkheden, met name tussen Cypressenstraat en overweg. Inmiddels heeft er in januari 2006 een aanpassing van het profiel plaatsgevonden en zijn markeringen voor een wegversmalling aangebracht vanaf De Vliert. Parkeermogelijkheden zijn er nog steeds niet aangebracht. Na een gesprek met Werk en Welzijn is afgesproken dat wij de komende maanden bekijken of er verdere aanpassingen nodig zijn en gaan we in juni 2006 met Werk en Welzijn aan tafel zitten om deze zaak te evalueren. Mochten er zich tussentijds bijzondere situaties voordoen, dan wordt er eerder ingegrepen. Heeft u aandachtspunten of opmerkingen laat het ons horen.

Woningbouw in Dorst
Op 2 februari 2006 vond in Dorpshuis De Klip een informatiebijeenkomst plaats over het voorontwerp bestemmingsplan De Vliert. Het voorontwerp ligt van 13 januari tot en met 10 februari 2006 ter inzage in het informatiecentrum op het stadhuis. Ook kunt u het voorontwerp inzien via de website van Gemeente Oosterhout (www.oosterhout.nl). Door zowel gemeente als projectontwikkelaar werd inzicht verschaft over de status van het project en vervolgstappen om te komen tot een definitief besluit van College en Raad. Er waren vragen over verkeer, geluidswerende maatregelen van Prorail, groenvoorzieningen en een inschatting over de timing van de vaststellingsprocedure. Met andere woorden wanneer kan de bouw echt beginnen. Alle aanwezigen die zich hebben laten registreren ontvangen een verslag van de bijeenkomst.
Voor dinsdag 7 februari 2006 is de Dorpsraad uitgenodigd om een presentatie bij te wonen van de “Strategische gebiedsvisie Dorst en omgeving”. Dit is een vervolg op een eerste meeting van mei 2005 in het gemeentehuis waarin alle elementen werden aangedragen voor de “Atlas “van Dorst. We krijgen dan dus meer duidelijkheid over de locatie ( plaats) en differentiatie ( soort huizen) van de ongeveer 350 nieuw te bouwen woningen in Dorst in de periode 2006-2015. Ook wordt er meer duidelijkheid gegeven over het voorkeurstracé voor de omleiding van de N 282 oftewel de Oude Rijksweg. Tenslotte komt er informatie over de invulling van de landschapsontwikkelingszone, die een verbinding moet gaan vormen tussen de bossen van Dorst en Chaam/Ulvenhout. Gezien het voorkeursrecht dat Gemeente Oosterhout vastgelegd heeft tot september 2006 op verkoop van onroerend goed in grote delen aan de zuidkant van Dorst is het van belang dat er tijdig een ontwerp bestemmingplan komt. Wij verwachten dat op korte termijn de inspraakmogelijkheid geboden zal gaan worden en dat in mei 2006 de raad een besluit kan nemen over dit plan.

Nieuwe inwoners van Dorst
De Dorpsraad heeft een initiatief genomen om nieuwe inwoners van ons dorp hartelijke welkom te heten in onze woongemeenschap! Er is een welkomstbrief geschreven, die door één van de Dorpsraadleden persoonlijk afgegeven wordt aan het adres van een nieuwe bewoner. Daarnaast geven wij een kopie van het meest recente exemplaar van “ Nieuws uit Dorst” met alle informatie over links naar verenigingen en clubs alsmede andere faciliteiten. Gewoon nieuwe mensen welkom heten en ze wat wegwijs maken in ons Dorp. Inmiddels hebben wij al een paar nieuwe inwoners in ons dorp op deze manier welkom mogen heten, maar wij hebben uw hulp nodig. Wat wij zoeken is iemand die zijn eigen directe woonomgeving in de gaten houdt op nieuwkomers en dat even bij ons meldt. Wij verzorgen dan de rest. Denk er eens over na en neem contact op met een van de dorpsraadleden. Het telefoonnummer van het secretariaat is: 0161 412207.

Nieuwjaarsbijeenkomst in De Klip
Op 15 januari 2006 was er in De Klip een Nieuwjaarsbijeenkomst, waar iedereen de mogelijkheid had om dorpsgenoten een goed en gezond 2006 toe te wensen. Naast muziek van onze Fanfare Sint Joris speelde een band en hielden verschillende sprekers een toespraak. Onder hen was er ook een vertegenwoordiger van de Dorpsraad die een samenvatting gaf over korte- en lange termijn zaken die de Dorpsraad bezig houdt.Het was een plezierige bijeenkomst waaruit bleek dat het wonen in een Dorp zijn voordelen heeft.

+++

Geschiedenis van Dorst

De woonomgeving
Een klein gebied ten noordwesten van Dorst komen we op de kadasterkaart onder de naam “Droogblik” tegen. Het ongeveer 15,5 Ha grote gebied was een heideveld verdeeld over een negentiental eigenaren. In het westen sloot het gebied aan op het Cadettenkamp in de voormalige gemeenten Teteringen en in het zuiden aan de voormalige gemeente Ginneken. Wanneer de naam Droogblik ontstaan is heb ik nog niet kunnen achterhalen. Tegenwoordig staat het gebied bekend onder de naam “Bloedpolder” Deze later gebruikte naam geeft al aan dat het om een nat gebied gaat. Blik werd onder andere gebruikt voor een onbegroeid gebied. We moeten dan denken aan vooral zandgrond dat glinstert in de zon. Later werd het woord gebruikt voor een moerven of onder water staand heidegebied. Op de kadasterkaart van ± 1830 komen we nog percelen met water in dit gebied tegen. De waterhuishouding in het gebied zal aanmerkelijk verbeterd zijn toen de Lei gegraven werd. In een rapport in het archief uit 1888 komen we de volgende omschrijving tegen over waterloop nummer 4 tegen: “De waterloop die van de Seterse bergen komt, aanvangende in de gemeente Oosterhout te Dorst ten noorden van de spoorweg nabij het wachthuisje nummer 7, sectie K nummer 217. Lopende door de Heiningen langs de Meerberg, door Dorst, de Koestraat en de Rietschotten en uitmondende in de Molenlei aan de grens van het perceel sectie K nummer 638” De waterloop had een lengte van ruim 4 km kwam op het perceel 638, in de Houwen ter hoogte van de vuilstort, uit in de Molenlei. De Molenlei loopt ten zuiden van Dorst en loopt door het Ginneken naar de rivier de Mark. De Molenlei komen we in Bavel en Heusdenhout ook tegen onder de naam Molen- en Hoolvloed. Volgens Kempeneers werden deze waterlopen gegraven om wateroverlast te beperken. Wanneer de veldnamen van het gebied ten zuiden van de Bavel- en Groenestraat aan de orde komen ga ik hier verder op in. Aan de vorm van de percelen is te zien dat er in het Droogblik, evenals in de Baarschot, turfwinning is geweest. Dat in het Droogblik, evenals in de Baarschot, moer (turf) gestoken is kunnen we zien aan de vorm van de percelen. Bij turfwinning voor eigen gebruik hadden de mensen geen behoefte aan brede maar wel aan lange smalle percelen. Willem Adriaen Willemen te Dorst verhuurt in 1718 zijn boerderij in Dorst aan Cornelis Janssen Stoops uit Ulvenhout. Een van de voorwaarden in het huurcontract is dat de huurder gedurende de huurtermijn ieder jaar een roede turf mocht steken. Daar 1 roede 0,01 Ha is houdt dit dus in dat bijvoorbeeld op een perceel van 1 Ha ongeveer 100 jaar turf kon worden gewonnen. Heel het gebied was heide. Heide die gebruikt werd door de bijen voor het verzamelen van de honing, het steken van plaggen voor de stalbemesting en heiturf wat bij gebrek aan goede turf ook wel opgestookt werd in de kachel. Bij het behandelen van de volgende gebieden komt het gebruik van de heide aan de orde. Over het algemeen kwamen de gebruikers van het gebied uit Dorst. De percelen 1; 2 en 13 waren eigendom van de Domeinen. Perceel nummer 3 van Jan Cornelis Verstegen uit Dorst; de percelen nummer 4, 10, 16 en 22 van de wed. Michiel Verstegen uit Dorst; de percelen nummer 5, en 23 van de wed. Willem Oomen uit Heusdenhout; nummer 6 van Dingeman Ploegmans uit Vrachelen; het perceel nummer 7 van Willem Nicolaas Oomen, tapper in Dorst; nummer 8 van Adriaan Loonen uit Gilze; nummer 9 van Adriaan Jan Schoenmakers uit Dorst; nummer 11 van de wed. Kerremans uit Teteringen ; nummer 12 van Adriaan Jan Oomen uit Dorst; nummer 14 van de wed. van Stephan de Wit uit Dorst; nummer 15 van Peeter van Loon uit Dorst; nummer 17 van Hendrik Wagemakers uit Dorst; de nummers 18 en 19 van Michiel en Petronella Govers uit Dorst; de nummers 20 en 21 van Smits uit Oosterhout; nummer 24 van de wed. Jacobus Broeders uit Breda en nummer 25 van Cornelis Moonen waarbij geen woonplaats vermeld staat.

Literatuur:
Gemeentearchief Breda; N 579; folio 281
Regionaal Historisch Centrum Tilburg;
Rechterlijk archief 256050 en 270008v.
Na 1811 Kadasterkaarten sectie K de bladen 1.

Wordt vervolgd, Piet van Beek

+++

Sponsor van de maand

Tonny’s Breihoekje
Het is inmiddels februari, maar het lijken soms wel de donkere dagen voor kerst. Koning Winter zit nog op zijn troon en de gure wind die met de ijzige kou gepaard gaat dringt bijna door je jas als je buitenkomt. De vorst zit nog in de grond en weilanden zijn ’s morgens soms nog wit als het ochtendgloren aanbreekt en de eerste zonnestralen zich langzaam door het wolkenlandschap breken. Goed inpakken is het devies. Of je nu de schaatsen onderbind om een paar rondjes te gaan rijden op een bevroren sloot of overdekte ijsbaan, of gewoon naar je werk gaat. Muts op, handschoenen aan en sjaal om je nek.

Februari is tevens de maand die bij veel Bourgondische Brabanders in het teken staat van hun volksfeest nummer één: carnaval. De meeste carnavalsverenigingen leggen de laatste hand aan de doorgaans schitterende praalwagens, organisatiecomités strijken de laatste plooien glad om alle festiviteiten vlekkeloos te laten verlopen. Onze Sponsor van de Maand heeft wel wat met carnaval. Al gaat ze het niet zelf vieren (“die tijd heb ik wel gehad”). Ze heeft ook wel wat het sjaals, al maakt ze ze niet specifiek voor tegen de kou. Ik heb het over Tonny van den Hout, die al dertien jaar haar breiwinkeltje aan de Dennenlaan 75 in Dorst heeft. In Tonny’s Breihoekje, zoals de zaak officieel heet, is van alles te verkrijgen. Wat begon als een hobby is inmiddels uitgegroeid tot een eigen winkel. Het idee werd geboren na een aanbod dat Van den Hout kreeg van breizaak ABS uit Heiningen. Die zochten nog een verkoper voor conen garen voor breimachines en van het één kwam het ander. Bij binnenkomst in het winkeltje is het eerste wat opvalt dat er zoveel spullen in de relatief kleine ruimte passen. Tientallen bolletjes wol liggen in de schappen boven in het gebouw. Het arrangement van Tonny’s Breihoekje is divers: fournituren (onder meer ritsen en knopen), dmc borduurzijde en naaigaren. Ook geeft Tonny van den Hout les op breimachines en verkoopt ze tweedehands apparaten. De klanten komen uit alle windstreken om spulletjes in de breizaak te kopen. De winkel staat ook in de Gouden Gids.

Carnaval is een drukke tijd voor de Dorstse. Vooral haar sjaals zijn in trek bij de feestvierders. Als zij de televisie tijdens carnaval aanzet en naar Baronie TV kijkt, ziet zij altijd weer tal van haar creaties voorbij komen. “Baronie TV zetten wij altijd op en het is dan leuk om iets bekends voorbij te zien komen.” Ook dit jaar heb ik weer speciale sjaals gebreid met verenigingslogo’s”, zegt Van den Hout. Zij breid ook veel sjaals op bestellingen. Zo ook dit jaar. “Voor carnavalsverenigingen uit Breda en Prinsenbeek. Ik ben daar al volop mee bezig en heb er al zo’n honderd verkocht.”

Toen in januari vorig jaar Nieuwsuitdorst online ging, besloot Van den Hout sponsor te worden van de website. Te blijven beter gezegd, want ook van het ter zielen gegane Nieuwsblad Dorst was zij jaren sponsor. “Ik vind het nog steeds jammer dat het Dorpsblad er niet meer is. Ik mis het nog steeds. Je kan nu wel op de computer kijken, maar naar het boekje pakte je toch makkelijker terug.” Toch is ze ook positief over de website. “Ik vind dat het er goed uitziet al had ik toch liever de papieren uitgaven gehad. Dat was ook makkelijker voor ouderen, want het werd toen huis-aan-huis bezorgd. Nu moeten zij er meer moeite voor doen om er aan te komen.” Toch mag de eigenaresse tot de vaste bezoekers van de site worden gerekend worden. “Ik kijk er meestal één keer in de vier à vijf weken op.”

Kijk voor meer informatie over Tonny’s Breihoekje op www.breihoekje.nl

+++

Uit het Wando Journaal van april 1968

Vogels en hun nesten
Zoals elk vogeltje zijn eigen liedje zingt, zo bouwt ook elk vogeltje op zijn eigen manier een nest. Er zijn onder de vogels ware kunstenaars in het bouwen van hun nest. De wielewaal hangt zijn nest op aan een tak. De fitis en winterkoninkje bouwen hun geheel gesloten nest met een kleine opening opzij. Andere vogels, zoals mus, spreeuw en houtduif brengen er niet veel van terecht! We kennen drie typen nestbouwers:
De grondbroeders
Het woord zegt het zelf, ze nestelen op de grond. Kievit en grutto maken een kuiltje in de grond, zonder enig nestmateriaal komen daarin de eieren te liggen. Fazant, patrijs, eend maken op de grond een nest van dor plantenmateriaal. De jongen van de grondbroeders komen met donsveren uit het ei, kunnen direct zien, lopen, pikken en zwemmen. (denk maar aan de eendagskuikens van kip en eend.) Die jongen hebben allen een vaalbruine kleur en lijken zo sprekend op de grond. Schutkleur is een goed middel om aan hun vijanden, wezels, bunzing, roofvogels te ontsnappen. Jonge kievitjes, patrijsjes en fazanten zie je bij onraad wegrennen. Ze drukken zich tegen de grond en slechts bij toeval ontdek je de diertjes.

Holenbroeders
Ze moeten een “hol” hebben om in te broeden. Denk maar aan de mus en de spreeuw onder de dakpannen. Ze maken een slordig nest van hooi, dorre grassprietjes, papier, lapjes, haar, schapenwol enz. Ook de mezen zijn holenbroeders. Door gebrek aan holletjes nestelen ze vaak op onmogelijke plaatsen; een brievenbus, een buis van de afrastering, een oude koffiepot of conservenblik in een rommelhoek. Anderen, zoals de spechten kappen zelf hun nestholte uit in een boom. De meest voorkomende specht in de bossen van Dorst is de groene specht. Elk jaar bouwt of liever kapt de specht een nieuw nest. De eieren liggen zonder nestmateriaal op de bodem. De oude spechtenholen worden bevolkt door kauwtjes, houtduiven, mezen. De holenbroeders komen naakt en blind ter wereld. Ze zijn heel hulpeloos, moeten door de ouden gevoerd en warm gehouden worden tot ze veertjes hebben en uitvliegen. Het zijn nestblijvers.

Takbroeders
Ze bouwen een vrijstaand nest in boom of struik op de takken. Heel vaak een taksplitsing. Een goed voorbeeld is de ekster. Hoog in de top van een boom bouwt hij zijn nest van takken en takjes, van boven met een dak, een stevige bodem van klei of modder, opzij een opening en van buiten geheel bekleed met dorens. Een echt fort dus. Ook kraaien en roeken bouwen hoog in de bomen hun takkennest maar zonder dak. Duiven (houtduif) maken een ijl takkennestje; je kunt van de grond af vaak de eieren zien liggen. Merel en lijster bouwen graag hun nest in groenblijvende struiken (coniferen) of hagen. Een nest van dooreengeweven dorre plantenresten, stengeltjes, worteltjes met een stevige bodem van klei. De zwaluwen bouwen hun nest in of aan gebouwen. De boerenzwaluw met zijn bruinrode borst en diepgevorkte staart bouwt zijn nest meest binnen in stal of schuur. Het wordt gemaakt van klei, leem of modder met speeksel aaneen gekit en ter versteviging worden er plantenstengeltjes doorgewerkt. (denk aan betonijzer in de betonbouw). Het nest is bijna geheel dicht, opzij een opening. De huiszwaluw bouwt buiten aan gebouwen, vaak onder een overstekende dakrand, een open komvormig nest op dezelfde wijze als de boerenzwaluw,

Zo bouwt iedere vogel op zijn eigen wijze een nest. Een vink bouwt zijn nestje op een boomtak en bekleedt het van buiten en van binnen met korstmossen, zo lijkt het sprekend op een knoest in de boom. Jammer, dat nog steeds door jongens veel nesten worden uitgehaald en vernield. Als je een nest weet zitten, ga er ook niet in kijken of er in voelen. Veel vogels worden zo verstoord. Vooral de merels zijn hiervoor gevoelig. Als er iemand bij het nest is geweest, komt de merel niet meer terug. Afgesproken dus! Geen nesten verstoren! We hebben toch al veel te weinig vogels.

C. v. Alphen †

+++

Uit het Wando Journaal van april 1968

Enkele gebeurtenissen uit de vorige eeuw
Inbraak bij Cornelis van der Schriek, pastoor te Dorst
8 maart 1622: Cornelis van der Schriek was vanaf 22 juli 1808 pastoor te Dorst, waar hij 24 september 1830 op 77-jarige leeftijd overleed. Hij woonde in de oude pastorie en deed dienst in de schuilkerk, omdat de als kapel al in 1648 in beslag was genomen door de Protestantse overheid. Zijn dienstmeid, Elisabeth Vaes, vertelde, dat zij in de nacht van 6 op 7 maart, te bed liggende, omtrent half twaalf een geritsel hoorde, als het ware of de kat op de zolder omliep. Zij stond, na enige tijd geluisterd te hebben, voorzichtig op en in de plaats komende zag ze, dat die aan de rechterkant verlicht was. Toen ze bij het raam kwam, zag ze, dat het blind 6 à 7 duim afgeweken stond. Door die opening zag ze twee aan haar onbekende manspersonen voor het raam staan, waarvan de één een flanellen hemdrok met witte en blauwe strepen aan had. De schuifraam was tot boven toe opgeschoven. De meid maakte enig gerucht, waarop de mannen de vlucht namen. Ze is toen naar boven gegaan en heeft aan de bel getrokken om de buren bijeen te roepen. Vervolgens is ze naar de Kamer van de Pastoor gegaan om hem mede te delen, dat er ingebroken was. De Pastoor stond dadelijk op en is met een grote handbel gaan luiden, waarop de buren zijn toegeschoten. De meid opende de deur en heeft toen met de buren een onderzoek ingesteld en ze vonden voor het raam een hooivork met een steel. Verder de werf opgaande vonden ze een grauw linnen beddelaken, een kinderhempje en een eind touw. De meid verklaarde ook dat de volgende dag bij haar aan huis kwam Adriaan, Cornelis Kuypers, kleermaker, wonende te Bavel, die had gehoord dat er op de werf van de Pastoor enige goederen gevonden waren, die bij hem waarschijnlijk de vorige avond waren ontvreemd. Hij herkende die als de zijne, maar kreeg ze niet mee, omdat ze eerst aan de Burgemeester moesten worden getoond. Het proces vermeldt verder niet of er op de pastorie iets werd vermist.

Brand bij landbouwer L. Boomaars 1881
De brandmeester van Dorst meldt aan de Burgemester van Oosterhout:

Dorst, 8 juni 1881.

Weled. Heer Burgemeester l

Geve aan UE, kennis, dat hedenmorgen om half negen bij de landbouwer L. Boomaars zijn bakhuis is afgebrand. De spuit heeft niettegenstaande zijn defecten goed gewerkt, uitgenomen één slang, die slecht is. Het personeel heeft goed gewerkt, als ook onze geachte Meester (C. Bloemsaat), die dadeli,jk in zijn schuttersuniform op de plaats des onheils was. De brand is gedempt, ofschoon ik de spuit, die toch nat was, bij de brand heb gelaten.

na groeten van Uw brandweester H. de Kort

Veldwachter P.J. Carton richtte in verband met deze brand het volgende schrijven aan B. en W.

Dorst, 10 juni 1881

Bij deze heb ik, P.J. Carton, veldwachter te Dorst, Oosterhout, de eer UE.A. Heren ter kennis te brengen, dat in de voormiddag van de 8e juni j.l. circa 81/2 uur het Bakhuis van de landbouwer L. Boomaars op gemeld gehucht is afgebrand.

Dat bij die gelegenheid het brandpersoneel, vergezeld van andere inwoners, alhoewel enigen niet present konden zijn, krachtdadig hebben moeten werken, wilden zij de schuur, welke slechts ongeveer 6 m. van gemeld bakhuis is gebouwd, voor de vlammen te bewaren.

Redenen, waarom ik de vrijheid neem in overleg met de adjunct-brandmeester H. de Kort UEA, in overweging te geven, of het niet mogelijk is onderstaande personen wegens activiteit voor een beloning in aanmerking te willen nemen.

Aan de werkzaamheden hebben deelgenomen: De brandmeesters: H. de Kort, P. Meeren, Ant. Jacobs. En verder: C. Bloemsaat (schutter). J. Boomaars, C. v. Alphen, C. v. Genk, Jac. Boomaars, J. v. Genk, J. v. Beek, A. Brooymans, F. Beerens, Ger. Buis, F. Vincenten, W. v. Gool, A. v. Gool, Ant. Snoek, Jacobus Jacobs, Jos van Beek, P. Musters, J. Jacobs, P. Cornelissen, T. v. Gorp, M. Verstegen, T. Verstegen, A. Musters, T. Loon, L. de Laat, F. Brokx en P.v. Rosmeulen.

De veldwachter te Dorst: P.J. Carton.

Sint Joris 1897
19 februari

Edelachtbare Heren!

Wij, ondergetekenden, directie der Scherpschuttersvereniging te Dorst, nemen de vrijheid U Edelachtbare Heren te verzoeken van wegens de Gemeente een kleine bijdrage teneinde met 1 mei 1897 het 25-jarig bestaan onzer vereniging te vieren met een nationaal concours, te geven aan de bestaande verenigingen der ons omringende plaatsen.

Redenen, dat wij ons tot U wenden, daar in ons zo klein nederig dorpje zich nog nooit een dergelijk feest heeft voorgedaan en alzo ’n weinig luister en versieringen te kunnen aanbrengen, tekenen wij

J. v.d. Hoofden, P. Cornelissen, J. v. Mook

Op 17 maart besloot de Raad een subsidie van f. 25.- toe te kennen.

Arnold Minjon †