Juni  2005
Uit het archief van NieuwsuitDorst (webmaster Frenk Loonen).

+++

Voorwoord

Even dit:
Ligt het aan mij of snelt de tijd inderdaad hard voorbij? Juni, halverwege het jaar alweer. Over een paar dagen de langste dag en van echt zomer is nog geen sprake. Op woensdag een korte broek met singlet en vrijdag lange broek en jasje aan. Bizar! Menigeen loopt te klagen maar hoe je het ook went of keert: deze zomer voor ieder wat wils. De boeren hoeven niet te klagen want water valt er voorlopig genoeg en de zonaanbidders hoeven niet te klagen want ook voor hen is er zo nu en dan een prettige dag. Wind is er voor de surfers en een matige temperatuur voor diegene die niet tegen de warmte kunnen. (Ach, een mens moet toch proberen positief te blijven niet??)

Voor alle wandelliefhebbers hoop ik dat het in de week van de avondvierdaagse in ieder geval droog blijft ’s avonds. Vorig jaar viel de laatste avond voor iedereen letterlijk in het water dus laten we hopen dat jullie het dit jaar beter treffen.

Er valt deze maand weer genoeg te lezen op de site. Er wordt helaas nog niet veel gebruik gemaakt van de pagina ‘in de aanbieding’. Nogmaals wil ik erop wijzen dat alle particulieren hier een kleine advertentie, al dan niet met foto, kunnen plaatsen.

Tevens wil ik van de gelegenheid gebruik maken iedereen te wijzen op het stukje over Dorst op Stelten. Aarzel niet, schrijf je in!! Er is een zomerstop bij veel clubs dus geen excuses over trainingen of wedstrijden. Ook is er in augustus geen sprake van school en huiswerk dus… Ik kom wel kijken.

De site kent geen zomerstop dus zal in juli en augustus gewoon ververst worden. De papieren uitgave zal in ieder geval in juli verschijnen. In augustus is ondergetekende met vakantie dus naar alle waarschijnlijkheid zal de papieren uitgave augustus overslaan. Maak van die gelegenheid gebruik door de Zuil in De Klip te bezoeken! Het is een heel relaxte manier van ‘krant’ lezen.

Vriendelijke groet, Wilma van Dijk-Stolk

+++

Groeten uit Dorst – uit Nieuwsblad Dorst, oktober 1992

BERRIE, Foto groeten 5 toevoegen

Deze keer een dramatische prentbriefkaart van Dorst. U zult zeggen dat dramatisch zie ik er niet zo meteen van af maar ik kom daar nog op terug. Eerst de feiten: De kaart is afgestempeld in 1927 en de bestemming was zoals gewoonlijk Rotterdam. Achter op de kaart staat dat padvinders en welpen een familie in Rotterdam groeten. Op de kaart is de Rijksweg afgebeeld, gezien vanuit de richting Breda. Links twee witte palen van het hek dat voor de oude pastorie stond. De haag rechts stond om het kerkhof en dat lag waar nu het Kapelerf is. De weg bestond nog uit kinderkopjes en verkeer was er zo te zien niet veel. Waarom nu een dramatische kaart? Heel eenvoudig, alles wat op de kaart staat is verdwenen! Maar dan ook werkelijk alles. Van dit vriendelijk aardige Brabantse dorpsbeeld is niets meer terug te vinden. Beleidsmakers, planologen, kortom hotemetoten hebben besloten het hart van het dorp Dorst op te offeren aan de niets ontziende verkeersmoloch. Het verkeer raasde door het dorp en alles moest daar voor wijken. In Dorst zelf had nagenoeg niemand er enig profijt van. Er bestond ooit zelfs een plan “Omleiding Dorst” maar dat bleef op de tekentafel steken. Later verzuimden dezelfde planologen Dorst een nieuw hart te geven. Aan de Rijksweg mag dan wel een bord “Centrum” staan maar in dat centrum moet de viswagen op het trottoir geparkeerd worden want er is geen vierkante meter meer onbebouwd. Geen pleintje, geen rustig plekje of parkje, niets kon er meer af. Tot overmaat van ramp werd ook nog een “Wet op de geluidshinder” bedacht. Deze wet knelt als een nauw korset en de uitbreiding van het dorp op langere termijn is nagenoeg onmogelijk geworden. Van de subsidie, die volgens diezelfde wet verstrekt zou worden aan de bewoners van de Rijksweg om hun huizen tegen geluid te isoleren, hoort niemand meer iets!

Misschien geen vrolijke toelichting maar de feiten liggen er nu eenmaal en die wilde ik toch maar eens naar voren halen.

Jos van Alphen

+++

Nieuws uit het gemeentehuis

Rioolvervanging Baarschotsestraat
Het College heeft besloten het riool te vervangen onder de kruising Baarschotsestraat – Broekstraat te Dorst. Hiermee is een investering gemoeid van € 11.200. Met de investering is in het rioolinvesteringsprogramma rekening gehouden. Redenen tot deze vervanging is een aantal klachten van omwonenden dat bij hevige regenval het riool niet goed functioneerde.

Antwoord op vragen van Gemeentebelangen
Het college heeft de antwoorden geformuleerd op de vragen van de fractie van Gemeentebelangen die waren gesteld met betrekking tot de zendmast aan de Sparrenlaan en de communicatie daarom heen. Naar aanleiding van deze vragen is op 30 mei 2005 een informatieavond gehouden in de Klip te Dorst. Hier waren aanwezig, GGD West Brabant – Nationaal Antenne Bureau – T-Mobile en de Gemeente Oosterhout. Vele van de omwonenden waren op deze avond aanwezig en hebben hun zienswijze met betrekking tot de mast kenbaar gemaakt. Het college zal een nader besluit nemen met betrekking tot de vergunning verlening aan T-Mobile. Hierbij zal betrokken het advies van de commissie bezwaar- en beroepsschriften en de inbreng van de omwonenden.

Geplaatste mast aan de Wethouder van Dijklaan
Naar nu pas blijkt is de geplaatste mast bestemd voor mobiele telefonie op het terrein van Brabant Water zonder de nodige vergunningen aldaar geplaatst. De provider Vodafone is door de gemeente aangeschreven alsnog een vergunning aan te vragen of er zal worden gehandhaafd door de gemeente. Na veelvuldig telefoneren en schrijven met Vodafone is de tijdelijke aggregaat vanaf de Wethouder van Dijklaan verwijderd.

Ontmoeting met bestuur Dorpsraad Dorst
Op 19 mei heeft een bestuurlijke ontmoeting plaatsgevonden tussen het College en het bestuur van de Dorpsraad Dorst. Op de fiets is door het dorp gefietst en zijn een aantal zaken ter plaatse bekeken o.a. de Bavelstraat – de Akkerweg – de zendmast aan de Sparrenlaan en de Wethouder van Dijklaan en het Spoor. Na afloop van de fietsroute was er een informeel samenzijn in de Klip. Bestuurders van verenigingen waren hiervoor uitgenodigd.

Vragen aan het College met betrekking tot het Spoor
Door de fracties van Gemeentebelangen en het CDA zijn een aantal vragen gesteld met betrekking tot geluidswerende maatregelen aan het spoor dat loopt binnen het grondgebied van de gemeente Oosterhout. Het betreft hier vragen over o.a. het aanbrengen van geluidswerende maatregelen op het traject dat loopt binnen de gemeentegrenzen van de gemeente Breda en Gilze en Rijen en niet op traject binnen de gemeente Oosterhout. We wachten de antwoorden af.

Pilot kunstgrasveld V.V. Neerlandia
In de perspectiefnota voor 2006 vinden we de volgende passage:
Het College zal in 2006 de mogelijkheden onderzoeken om, op basis van te formuleren beleid (in casu door de raad) een pilot te ontwikkelen. Met de huidige inzichten lijkt de accommodatie van Neerlandia in Dorst hiervoor geschikt. Deze accommodatie staat nu al onder druk, terwijl die druk door ruimtelijke ontwikkelingen (500 woningen tot 2015) naar verwachting alleen nog maar zal toenemen. Met een – eventuele – investering voor Neerlandia is een bedrag gemoeid van € 350.000.

Walther Hoosemans

+++

Nieuws uit de dorpsraad

Rondgang door Dorst met Wethouders en informele meeting
Op 19 mei 2005 was een aantal Wethouders van Gemeente Oosterhout op bezoek in Dorst. Jammer genoeg was de Burgemeester verhinderd wegens afspraken elders. Tussen 4 uur en half zes hebben Wethouders met begeleiding van ambtenaren en enkele leden van de Dorpsraad een rondgang per fiets gemaakt. Ook waren onze lokale raadsleden van de partij. Er was, van de zijde van de gemeente, voor deze opzet gekozen, omdat dit een betere mogelijkheid biedt om situaties direct in ogenschouw te nemen. Waar hebben wij zoal gekeken? De reconstructie van de Baarschotse straat waar geen rekening gehouden is met invaliden; de nog steeds inzakkende Bavelse Berg; de groene long tussen industrieterrein Breda en Kerkdorp Dorst; locaties langs de Baarschotsestraat waar mogelijk woningbouw kan komen; het trapveldje aan de Generaal Maczekstraat; de plaats van de antennemast aan de Sparrenlaan;de overweg met al zijn perikelen en de vervanging van de rails zonder geluidsdempers; woningbouw op het terrein van de Vliert; en tenslotte de locatie voor nieuw te bouwen woningen tussen de Rijksweg en Oude Tilburgsebaan. Een hele lijst met zaken die weliswaar in vogelvlucht de revue passeerden, maar wel nuttig.

Aansluitend vond in de Klip een informeel contact plaats tussen bewoners en leden van het College. St Joris kreeg de mogelijkheid om zijn problemen met subsidies toe te lichten, “de antenneclub” uit de Sparrenlaan uitten hun terechte grieven over plaats, informatievoorziening en proces. Tenslotte verwoorde de groep “Behoud Surae” hun grieven over de gang van zaken rond het natuurbad. De Dorpsraad hoopt dat het een leerzaam middagje was voor het College.

Surae… is het doek gevallen?
Ondanks een peiling in BN/DeStem, die gepubliceerd werd op zaterdag 28 mei 2005 en die aangaf dat een ruime meerderheid voor het openhouden van Surae zou gaan stemmen is inmiddels de uitslag van het referendum bekend. Op 1 juni heeft een ruime meerderheid van de Oosterhoutse bevolking aangegeven dat het openhouden van Surae met daaraan gekoppeld een jaarlijkse “gemiddelde” “maximale” bijdrage van € 7.60 niet haalbaar is. Tenzij er een wonder gebeurt gaat Surae op 1 september 2005 definitief dicht!! Wat gemiddeld-maximaal is kon niemand van Gemeente Oosterhout ons uitleggen.

Op 28 mei vond via ORTS nog een debat plaats waarin voor- en tegenstanders hun zegje konden doen. Het was merkwaardig dat er door ORTS geen persoon of instantie gevonden kon worden die bereid was om het scenario ”sluiten” toe te lichten. Een soort zwijgende meerderheid dus. De Dorpsraad betreurt het besluit van de Oosterhoutse politieke partijen die het College vormen om via een referendum tot dit oordeel te komen. Nu kan men zeggen dat de burgers besloten hebben.

De antennemast aan de Sparrenlaan
Een ander voorbeeld van het negéren van bewonersbelangen en in strijd met afgesproken procedures handelen, is de definitieve plaatsing van de GSM antennemast aan de Sparrenlaan. Het voert te ver om in deze mededeling alle missers van de gemeente Oosterhout op te sommen. Feit is dat er gehandeld is in strijd met normaal fatsoenlijk bestuur. De mast staat volgens Oosterhout c.s. op een terrein langs de spoorlijn; naar onze mening staat hij bijna in de voortuin van bewoners aan de Sparrenlaan. Er blijken vier verschillende vergunningen te zijn aangevraagd met verschillende adressen; het werd een antennemast en hij staat aan de Sparrenlaan! Als er ooit een poedelprijs uitgereikt mag worden over miscommunicatie dan weten wij een goede kandidaat. Op 30 mei 2005 werd er door “Het Antenne Bureau”, aangevuld door De GGD Breda, een toelichting gegeven op mogelijke gezondheidsrisico’s van GSM en UMTS. Dorst had zijn vragen goed voorbereid maar kreeg soms ontwijkende antwoorden. Of hiermee alle bezwaren en onrustgevoelens verdwenen zijn blijft een vraag.

+++

Geschiedenis van Dorst

BERRIE, image oo1 toevoegen

In het vorige nummer van “Nieuws uit Dorst”stond een artikel van de heer Minjon wat al eerder in het “Wandojournaal” was gepubliceerd. Op een luchtfoto uit de vijftiger jaren komt het voormalige brouwerijgebouwtje nog voor. De pastorie is dan al vervangen door het tegenwoordige gebouw. Of D de in 1790 gebouwde schuurkerk is ben ik nog niet helemaal zeker. Deze schuurkerk is in 1835 vervangen door een Waterstaatskerk op het Kapelerf. De brouwerij is vermoedelijk gebouwd door Wout van den Zandheuvel, over het verschillend gebruik van de achternaam zal ik in een volgend artikel dieper op ingaan. Omdat het putwater, ongekookt, niet geschikt was voor consumptie werd er bier gedronken. Iedere plaats bezat dan ook wel een of meerdere brouwerijen. Ook in Dorst gebeurde dit al zal er in de begin periode wel veel thuis gebrouwen zijn. In de steden ontstonden de eerste koopbrouwerijen. Zo vestigden Peeter Franck Willemse uit Dorst en Matheus Robbrechts uit Gilze zich in 1562 als brouwer in Breda. Zij bezaten vermoedelijk samen een brouwerij want bij het aanvaarden van het poorterschap op 24 november van dat jaar waren zij elkanders borg. Op 30 augustus 1664 wordt de broer van Peeter, Adriaan Franck Willemsz, als meester moutmaker als poorter ingeschreven. In 1656 komen we Cornelis Jansse van Riel tegen als tavenier in Dorst. Uit de tekst van akte is op te maken dat de herberg ligt aan de doorgaande weg van Breda naar ’s Hertogenbosch. In dezelfde periode huurt Jan Adriaen Claessen sinds 3 jaar de zolder van het huis dat als pastorie en school dienst deed en sinds de reformatie (1648) leeg stond. Rond 1700 komen we Wouter Anthonis Cornelisse tegen als kastelein en brouwer in Dorst. Hij is voor 1698 getrouwd met Cornelia van Dijck. De rekening van de Vrijheid Oosterhout over 1704 vermeld een betaling van 43 gulden 16 stuivers aan Wouter Ant. Cornelissen, waard in Dorst, voor vertering bij het controleren van het onderhoud van wegen en waterlopen door de gemeentelijke autoriteiten en de gezworenen van Dorst. Hij deed waarschijnlijk grote investeringen in de herberg en brouwerij, In 1711 staat Catharina van Riel, koopvrouw in Breda en weduwe van Pieter Deckers, garant voor de door Wouter van den Santheuvel en Jan Peeter Jochems gekochte goederen. Deze goederen waren nagelaten door Hendrick van der Put en zijn echtgenote. De daarop volgende jaren, 1712 en 1713, leende hij van Johannes Stevens uit Breda een bedrag van respectievelijk 400 en 300 gulden tegen een rente van 3 gulden en 10 stuivers de honderd. Dit wil dus zeggen tegen 3½% wat voor die tijd zeer gunstig was daar het normale tarief voor leningen 5½% bedroeg. Deze schuld van in totaal 700 gulden bestaat in 1728 nog steeds. Bij de notaris in Breda passeerde in dat jaar een akte waarbij Anthonij van Miert uit Teteringen als borg werd genoemd. In 1717 verklaren de beeedigde ijkers, Pieter van Ven en Arnoldus Dons uit Breda, dat zij bij Wouter Antonisse van den Zantheuvel de brouwketel en kuip hebben gewaterijkt. De brouwketel had een inhoud van 9 en de kuip van 13 ton. Deze gegevens had de overheid nodig om de brouwers, kasteleins en overige inwoners een belasting op te leggen over goederen die voor het dagelijkse leven onmisbaar waren. Zo moest iedereen die bier dronk een bepaald bedrag voor het gebruik hier over betalen. Hierover in een volgend artikel meer.

Literatuur:
Gemeente-archief Breda; Poorterboek1534 en 1632, pag. 65
Gemeente-archief Breda; R 826, folio 187
Regionaal Historisch Centum Tilburg;
de kadastrale gegevens van Oosterhout,
doop-, trouw- en begraafboeken van Dorst en Oosterhout,
oud administratief archief van Oosterhout, nummer 4049 folio 49.

Piet van Beek 

+++

Avondvierdaagse in Dorst

Dit jaar wordt er voor de 22e maal in Dorst door W.S.V. “WANDO” een avondvierdaagse georganiseerd. Deze avondvierdaagse wordt georganiseerd onder auspiciën van de Noord-Brabantse Wandelsport Bond, aangesloten bij de N.W.B. Alle reglementen, richtlijnen en bepalingen van de N.W.B, zijn op deze avondvierdaagse ten volle van toepassing. Iedere deelnemer(ster) wordt door zijn/haar inschrijving geacht hiermede bekend te zijn. De afstanden zijn 5 en 10 km. Het inschrijfgeld bedraagt 3 euro en 80 eurocent per persoon. Bij voorinschrijving 3 euro en 30 eurocent per persoon. De starttijden zijn elke avond van halfzeven tot zeven uur. Het startbureau is in Dorpshuis “De Klip”, Pastoor den Rondenstraat, Dorst.

Het Bestuur van “WANDO” hoopt dat, evenals in 2004, ouders bereid zullen zijn om als begeleiders met de kinderen mee te lopen, net zoals het in alle andere plaatsen gaat, zodat de kinderen niet zonder begeleiding deze avondvierdaagse in het bos behoeven te lopen. Ook de verenigingen uit Dorst kunnen aan deze avondvierdaagse meedoen. Voor groepen van meer dan 11 personen is er een groepsherinnering, echter één per vereniging. De leidster, resp. leider moet 16 jaar zijn.

Door de N.W.B zijn alle deelnemers (sters), mits ingeschreven, collectief WA. verzekerd, (fietsen en bromfietsen vallen buiten deze regeling). Er mag niet meer dan met 3 personen naast elkaar gelopen worden, in de bebouwde kom mogen groepen elkaar niet inhalen. Individuele wandelaars moeten, indien mogelijk uiterst rechts van de weg lopen, buiten de bebouwde kom lopen deze links van de weg.

Verenigingen, die mee willen lopen, kunnen reeds nu inschrijfformulieren halen bij W. van Ginneken, Dennenlaan 24, Dorst, alwaar u ook voor alle inlichtingen terecht kunt (tel.: 0161-411353).

De voorinschrijving is in Dorpshuis “De Klip”, Pastoor den Rondenstraat, Dorst en wel op vrijdag 10 juni en maandag 13 juni van 19 30 tot 20.30 uur Daar kunnen dan ook de verenigingen de ingevulde inschrijfformulieren inleveren. Iedereen wordt vriendelijk verzocht op deze avonden in te schrijven, want dan kan er dinsdag 14 juni op tijd gestart worden.

Vrijdag 17 juni, de laatste avond van de avondvierdaagse, is er een bloemenhulde in de Vliert. Daar kunt u aan de deelnemers (sters) bloemen aanbieden. Vandaar vertrekken de deelnemers (sters) met de fanfare “St. Joris” voor de feestelijke intocht door Dorst.

Bloemboetiek “’t vergeet-mij-nietje” zal speciale avondvierdaagse boeketjes bloemen te koop hebben.

Loop mee, het is gezond voor iedereen, voor jong en oud. Het Bestuur van “WANDO” rekent op u.

W. van Ginneken

+++

Donateursactie 2005

Van de EHBO vereniging “Bij ongelukken paraat”:
Zoals elk jaar zullen de leden van onze vereniging ook dit jaar weer met de pet rond gaan in Dorst voor donaties. Dit omdat de vereniging regelmatig “paraat” staat bij Dorstse activiteiten, zoals bijvoorbeeld de jaarmarkt, avond-4-daagse, Dorst Op Stelten en diverse toernooien bij voetbalvereniging Neerlandia.

Het aantal vrijwilligers neemt echter ook bij ons af: hierdoor kan het zijn dat u niet persoonlijk (aan de deur) benaderd wordt voor een gift. Mocht dit het geval zijn en u wilt toch graag een steentje bijdragen, dan kunt u ons altijd financieel steunen door middel van een storting op onderstaande bankrekening ovv “donatie” of u zoekt onze stand op de jaarmarkt van Dorst op 19 juni a.s. Uiteraard kunt u daar die dag ook terecht voor eerste hulp bij ongelukken, alleen hopen wij u om DIE reden die dag natuurlijk niet te zien.

Helpt u ons en de EHBO helpt Dorst!

N.B.! Onder al onze donateurs wordt een waardebon van Wok restaurant Sky verloot, uiteraard een donatie van de Sky Wok zelf!

Alvast onze vriendelijke dank.

Rabobank 13.99.44.605
Tnv CEM van Wezel-Goos inzake EHBO vereniging Dorst

Evt. voor meer info: voorzitter H.v.d.Bosch 411668 / secretariaat P.Waylling 412284

+++

Peuterspeelzaal De Dorstse Rakkertjes

Ouders en inwoners van Dorst,
Ongetwijfeld heeft u ook met Moederdag weer lekker genoten van de overheerlijke taart die u van de Peuterspeelzaal heeft gekocht. We hebben net als afgelopen jaar weer tientallen slagroom- en appeltaarten huis aan huis bezorgd. We zijn ook dit jaar weer zeer tevreden over de geweldige afname. U steunt met uw taart onze peuters; waarvoor onze dank.

Het schooljaar voor onze peuters zit er bijna op, maar een paar activiteiten zijn nog gepland. Waaronder ons jaarlijks uitje met de kinderen op 28 juni. Met een heuse touringcarbus worden de peuters naar de kinderboerderij in Oosterhout gebracht. De kinderen krijgen daar uitleg en kunnen met de dieren spelen. Ook is gezorgd voor een lekker versnapering, die aan de peuters wordt aangeboden door cafetaria De Vondel (waarvoor onze dank!!). Met dit uitstapje wordt ook het vakantie seizoen alvast een beetje ingeluid.

In de afgelopen weken hebben we ook onze jaarlijkse openochtend gehad. Dit jaar hebben we gekozen voor een zaterdag ochtend en we zijn tevreden over de opkomst van ouders en toekomstige peuters. Bent u niet in de gelegenheid geweest om te komen kijken, dan is het altijd mogelijk kom een afspraak te maken met een van de bestuurleden voor een nadere kennismaking. Peggy Degens is namens het bestuur onze contactpersoon.

Na de zomervakantie gaan we toewerken naar ons 25 jaar bestaan. Op 12 december 2005 viert de peuterspeelzaal dit lustrum. We hebben als bestuur ervoor gekozen om het hele schooljaar met de kinderen in diverse thema’s aandacht te geven aan dit gebeuren. Dus ook kinderen die later in het schooljaar instappen kunnen meegenieten van het feestjaar. De feestcommissie zal ervoor zorgen dat we een heel leuk schooljaar kunnen verwachten. Onder meer via deze website zullen we u op de hoogte houden over de festiviteiten.

Met vriendelijke groet

namens het bestuur, Anton van Alphen

+++

Dorst op Stelten 2005

Aan alle lezers van NieuwsuitDorst.nl,
De voorbereidingen van Dorst op Stelten zijn al in volle gang. Ook de eerste inschrijvingen van teams hebben we al ontvangen en we verwachten ook dit jaar voldoende inschrijvers te hebben. We vinden het als organisatie leuk als al onze inspanningen die we nu uitvoeren voor Dorst een leuk evenement zal gaan opleveren. En we zijn ervan overtuigd dat het ook dit jaar weer een gezellige strijd gaat opleveren. Dus veel actie, lachen en sportiviteit.

In ons aanmeldformulier dat ook op deze site is te vinden, is aangegeven dat tot 25 mei gelegenheid is om in te schrijven. Om twijfelaars toch een kans te bieden hebben we besloten om deze termijn te verlengen met een maand; dus tot 25 juni !!

Wie voelt zich uitgedaagd, wie is sportief, wie wil op de Dorstse Arena dit jaar strijden om de eer? Schrijf je nu in! Ook nieuwe teams (jeugd, verenigingen, enz.), laat eens dat je deze uitdaging aankan.

We zien jullie graag dit jaar meedoen met Dorst op Stelten 2005.

Namens ’t Zooike, Anton van Alphen

+++

Uit het Wando journaal van juni 1972

Hommels
We kennen ze allen wel, de logge, dikke, dichtbehaarde brommers die haastig van bloem tot bloem vliegen. Soms zien we ze er helemaal inkruipen om enkele ogenblikken later er weer uit te voorschijn te komen om weer haastig een andere bloem te bezoeken. Wat doen ze in die bloemen? Ze halen er honing liever nectar en stuifmeel uit. Nectar voor de eigen voeding. Van nectar en stuifmeel bereiden ze het voedsel voor de larven, de jonge hommels en de koningin. Het zal U misschien opgevallen zijn dat je vroeg in het voorjaar die grote dikke logge hommels ziet. Later in de zomer zie je alleen kleine hommels. Als je goed kijkt zijn die grote en kleine hommels precies hetzelfde getekend. Bij een zwarte pels (borst en rug) en witte achterlijf punt. Ze horen ook bij elkaar. Die grote voorjaarshommels zijn de koninginnen. De kleine zomerhommels de werksters. Hommels zijn evenals bijen, mieren en wespen, sociale insecten. Dat wil zeggen een hommel, bij, mier, wesp kan niet alleen leven. Ze moeten met een aantal individuen samen een nest bouwen, dat verzorgen, samen leven. Ze leven dus in een volk kolonie. In zo’n volk zit een koningin. Zij is de moeder van het volk. Zij legt de eitjes en zorgt voor de groei en uitbreiding van de kolonie. Anders doet ze niets. Ze wordt door de arbeidsters gevoerd. Verder zitten in een dergelijke kolonie een aantal arbeidsters (onvolkomen uitgegroeide vrouwelijke hommels). Zij zorgen voor het werk. Het nest bouwen, nectar, stuifmeel aandragen, de larfjes en koningin voeren, het nest verdedigen, kortom al het werk verrichten. Aan het eind van de zomer komen in het volk ook een aantal manlijke hommels. In grootte staan ze tussen de koningin en de werksters in. Ook worden een aantal jonge koninginnen geboren. Zij verlaten het ouderlijke nest. Zoeken hun voedsel in de bloemen, slapen aan de onderkant van ’n blad. Als de koude nadert kruipen ze veilig weg onder mos en planten en geheel verstijfd overwinteren ze daar. Het oude nest met koningin, darren en arbeidsters sterft uit. Zo’n hommelkolonie is dus maar éénjarig. Waarom leggen zij in tegenstelling met de bijen ook geen honingvoorraad aan als het lentezonnetje gaat schijnen ontwaken de overwinterende koninginnen en ieder sticht een nieuwe kolonie. In een oud muizenholletje of ander gaatje begint de koningin cellen te bouwen. De cellenbouw van de hommels is veel eenvoudiger dan van bijen of wespen. Het is eenvoudig een klomp van onregelmatige cellen. In het begin van de kolonie moet de koningin al het werk doen. Cellen bouwen, eitjes leggen, voedsel (honing, stuifmeel) aanhalen, larven voeren. Als de eerste arbeidsters uitkomen doen deze verder het werk. De koningin komt dan niet meer buiten het nest. Geleidelijk wordt de kolonie nu groter. Toch telt ook op het hoogtepunt van ontwikkeling een hommelkolonie slechts een 150 tot 200 individuen, zo aan het eind van de zomer, gaat de hele kolonie teniet. De jong geboren koninginnen beginnen uit te zwermen, slapen aan de onderkant van een blad, puren op de dag honing en als in de herfst de temperatuur geleidelijk daalt, kruipen ze weg onder mos, plantenruigte en brengen daar verstijfd de winter door. Hommels zijn toch weer anders dan bijen en wespen. Bijen worden passief actief als de buitentemperatuur ongeveer 8 à 10° Celsius is. Ze komen vrij laat in het veld en verdwijnen weer een tijd voor zonsondergang. Hommels vliegen bij veel lagere temperatuur. Ze vliegen vanaf ‘s morgens als de zon amper op is tot ‘ s avonds laat tot na zonsondergang. Door hun ruige beharing lijken het goede bestuivers. Immers aan de ruige pels blijven de stuifmeelkorreltjes goed vast haken. Ze nemen dus veel stuifmeel mee. Anderzijds is ‘n hommel niet bloemvast, ze vliegen van paardebloem naar appel, van appel naar peer, pruim enz. De kans dat appelstuifmeel op een appelstempel komt is dus kleiner dan bij de bijen, die bloemvast zijn. De hommels hebben een hele lange zuigtong. Ze kunnen dus honing zuigen uit bloemen waar de honing diep zit en waar de bijen niet bij kunnen o.a. de rode en witte klaver. Dit ondervonden emigranten naar Australië. Ze voerden klaverzaad in, dat groeide prachtig, maar gaf geen zaad. Pas nadat men hommels invoerde werd de klaver vruchtbaar en leverde overvloed zaad. Over het herkennen van de hommelsoorten zal ik maar niet praten, dat wordt te geleerd.

Nog een opmerking. Er zijn ook koekoekshommels. Deze bouwen net als de koekoek geen nest, maar leggen hun eieren in het nest van een hommelkolonie. Deze koekoekshommels lijken sprekend op de bijpassende soort alleen ze zijn minder ruig behaard. Door hun brommend geluid worden veel mensen bang van de hommels, onnodig, want hommels zijn zeer zachtzinnig, niet agressief, ze steken praktisch nooit.

C. van Alphen †

+++

Uit het Wando Journaal van juli 1972

Uit het verleden der omliggende parochies (Deel I)
Molenschot
De kapel is zeer oud. Men veronderstelt, dat er reeds in de negende eeuw een kapel op Molenschot bestond. Eerst was ze aan de H. Maagd gewijd, thans aan St. Anna. In 1261 werd ze door de bisschop van Luik tot bijkerk van Gilze verheven. Het gemeentebestuur van Gilze-Rijen besloot in 1816 de kapel te repareren (f. 5500.–). In 1844 werd ze opnieuw gewijd. In 1855 kwam de eerste Rector te Molenschot. De kerk zelf dateert van 1881.

Dongen
Het kasteel van de heren te Dongen heette Huis te Dieren, het lag aan de Donge bij de grens van Rijen, gebouwd door Willem van Duivenvoorde, dus in de eerste helft van de 14e eeuw. Door oorlogen is het afgebrand en verwoest. Later was daar een boerenwoning, de zogenaamde “afgebrande Hoef”, waarbij een vierkante toren, de Duiventoren, overblijfsel was van het vroegere slot. De kerk te Dongen was aan de H. Laurentius toegewijd. In 1644 werd deze door de Hervormden in beslag genomen. In de Spaanse tijd heeft Dongen veel geleden. Ook van 1666-1673 werd het land van de Donge geteisterd door oorlogsbedrijf, niet alleen door Franse soldaten, maar ook door benden van jonge knapen uit de Zuidelijke Nederlanden, die onder de naam van “Kunstenaars” vreselijk huishielden in de Baronie en vooral bij Dongen, dat op de passage lag van de wegen uit Breda en Geertruidenberg naar Den Bosch. Van 1828 tot 1830 werd de eerste kerk in de Hoge Ham gebouwd, die later afgebrand en weer herbouwd is.

Bavel
Deze plaats is zeer oud. De kerk wordt in 1316 zelfstandig, voor die tijd bij Gilze. Eerst toegewijd aan de H. Brigitta, later aan Maria Hemelvaart. In 1638 door de Hervormden in beslag genomen. De katholieken kwamen toen in IJpelaar samen. In 1743 is er een schuurkerk gebouwd, die dienst deed tot 1809, toen Lodewijk Napoleon de dorpskerk teruggaf. In 1476 werd op de Woestenberg een klooster opgericht (Augustinessen). Dit heette Vredenburg.

Gilze
Een zeer oud dorp. Wordt vernoemd als Gilleleyela in de stichtingsbrief van Thoor uit 992. De kerk was de moederkerk van Etten, Ginneken, Princenhage en Bavel. De katholieken van Dorst gingen lang geleden ook wel naar de kerk te Gilze.

Oosterhout
Deze plaats heeft veel geleden in 1421 door de overstroming, genoemd de St. Elisabethsvloed. De kerk dateert misschien van 1313, maar er zijn aanwijzingen dat er reeds eeuwen daarvoor een kerk bestond. In 1402 is een kapel gesticht. Er heerste pest in 1604 en 1605, waaraan 2.700 mensen stierven. In de 16e eeuw is de grote toren gebouwd, die dezelfde gotische stijl heeft als de Grote Kerk van Breda, maar nooit is voltooid. In 1625 toren en kerk in brand. In 1648 aan de protestanten afgestaan. Er kwam een schuurkerk aan het eind van de zogenaamde Kerkepad. In 1809 heeft Oosterhout zijn kerk teruggekregen tegen betaling van 7000 g. aan de hervormden na meer dan 10 jaar onderhandelen.

Arnold Minjon †

+++

Opbrengst kledinginzameling

De kledinginzameling voor Mensen in Nood die op 18 mei 2005 in Dorst is gehouden, heeft 350 kilo kleding opgebracht.

Mensen in Nood wil iedereen die daaraan heeft bijgedragen hartelijk danken.

+++

Voor de hondenliefhebber

Weg maar zo dichtbij
Als je op de aarde leeft, dan komt er een tijd dat je dood gaat. Misschien ga je wel naar de hemel, alleen zal je dat op deze aarde nooit ècht te weten komen. Het mooiste is wel om te geloven dat je op een mooie plek terecht komt. En dat je dan van een wolkje kunt meekijken naar die wereld waarin je geleefd hebt. Stel je toch eens voor dat het zo zou zijn… Een hele troost bij de gedachte aan mijn lieve Charlie…

Jij hebt een plekje veroverd in mijn hart en die zal je altijd houden. Met 8 weken kwam je bij ons. Al ontdekkend en spelend hebben we je op zien groeien. En dan die dikke buik waar drie prachtige kleintjes uit kwamen. We hadden het moment net gemist… we gingen even boodschappen doen en toen we thuis kwamen lag jij daar met het kroost… Wat hebben wij genoten van jouw moederrol, zo teder en toch zo opvoedkundig… Jouw kleintjes zien we nog regelmatig… ze lijken op jou, prachtig om te zien… En bovenal was je een ontzettende lieverd die ’s avonds tot in mijn nek omhoog kroop om lekker geknuffeld te worden. Nu ben je weg, maar nog zo dichtbij, in gedachten, in gevoel, op foto’s…

Onvoorwaardelijke liefde kon jij geven, zonder dat ik erom vroeg. Wat zijn dieren toch speciaal daarin… Ze houden van ons zoals we zijn, ze zullen ons niet veroordelen of opzettelijk pijn doen. En ik kon op de raarste momenten ook zo van je genieten, als je heerlijk in je mandje aan het slapen was, of als je aan het spelen was met een balletje… Wat heb ik toch een hoop van jou geleerd, als ik zo terug kijk. Vooral het genieten van de kleine dingen in het leven. Wat heb je weinig andere dingen nodig als je dat kunt… En jouw onvoorwaardelijke liefde liet mij inzien dat het zo belangrijk is om tijd te nemen voor elkaar, om even een moment op de dag te hebben dat je er volledig voor elkaar bent.

En toen werd je ziek en zou je niet meer beter kunnen worden. Wat een bijzonder proces, het afscheid. Het moment van de beslissing dat het beter is om jou te laten inslapen. Wat een ontzettende pijn doet het als je weet dat het zover is… En dan naar de dierenarts. Ik heb je omarmd en geknuffeld en toen kwam het moment dat ik je moest loslaten. In liefde ben je gegaan…

Het leek wel of je wist dat het jouw tijd was. In jouw favoriete houding lag je en zo ben je heerlijk gaan slapen. Je had er vrede mee. Ik vond het afscheid erg moeilijk, ik heb de hele avond gebruld en ben uiteindelijk zo in slaap gevallen… Die pijn van afscheid nemen en ook het waarom… Want je was nog zo jong. En ik kon ook helemaal niets voor je doen, we waren overgeleverd aan de medicijnen. En jij was zo rustig en liet het allemaal gewoon over je heen komen, alsof je al wist dat je zou gaan. Nu een paar dagen laten kan ik wat helderder denken en zie ik dat we een mooi leventje samen hebben gehad. Als ik terugkijk is het waarom niet belangrijk. Het is belangrijk dat jij het naar je zin hebt gehad bij ons en dat we het samen zo leuk hebben gehad. Jouw foto staat op de schouw met een kaarsje ernaast, zodat je toch nog even bij ons bent. Langzaam komt er een rust…

Dankjewel lieve Charlie, dat je bij ons bent geweest. We hebben een hele mooie tijd met je gehad en in gedachten en gevoel leef je voort. Soms stel ik me voor dat je op een wolkje naar ons kijkt en dat ik wat met je klets, zoals vriendinnen dat met elkaar doen… Al ben je weg, je bent nog zo dichtbij…

Judith Hofman 

+++

Dorstenaren bedankt

Op 18 mei 2005 heb ik na 40 jaar actieve dienst de politie vaarwel gezegd. Ik heb tijdens de receptie op deze dag in café Dorpszicht veel Dorstenaren de hand moge schudden. Veel verenigingen hebben daar acte de presance gegeven.

Langs deze weg wil ik iedereen bedanken voor de mooie kaarten (met mooie wensen voor de toekomst), bloemen en de vele kado’s die ik heb moge ontvangen. Ik blijf me na mijn pensionering met volle overgave inzetten voor de Dorste samenleving en in het bijzonder binnen de Gemeenteraad van Oosterhout.

Nogmaals allemaal hartelijk bedankt.

Met vriendelijke groet, Walther Hoosemans